Góc Đường Thi :
TRỪ DẠ HỮU HOÀI
崔 涂 Thôi Đồ
崔 涂 （854～?）字 礼 山，今 浙 江 富 春 江 一 带 人。唐 僖 宗 光 启 四 年（888）进 士。终 生 飘 泊，漫 游 巴 蜀、吴 楚、河 南，秦 陇 等 地，故 其 诗 多 以 飘 泊 生 活 为 题 材，情 调 苍 凉。《全 唐 诗》存 其 诗1 卷。
THÔI ĐỒ (854-? ) , tự là Lễ Sơn, là người ở đất Phú Xuân Giang, thuộc tỉnh Chiết Giang ngày nay. Ông đậu Tiến Sĩ năm Quang Khải thứ 4, đời Đường Hi Tông. Cả đời phiêu bạc, lãng du các xứ Ba Thục, Ngô Sở, Hà Nam, Tần Lũng... nên thơ của ông phần nhiều lấy đề tài tả cảnh sống phiêu bạc giang hồ, tình tiết âm điệu thê lương. "Toàn Đường Thi" còn giữ được một tập thơ của ông. Sau đây là bài thơ Trừ Dạ Hữu Hoài của ông.
除 夜 有 懷 TRỪ DẠ HỮU HOÀI
迢 遞 三 巴 路， Điều đệ tam Ba lộ,
羈 危 萬 里 身。 Ký nguy vạn lý thân.
亂 山 殘 雪 夜， Loạn sơn tàn nguyệt dạ,
孤 燭 異 鄉 人。 Cô chúc dị hương nhân.
漸 與 骨 肉 遠， Tiệm dữ cốt nhục viễn,
轉 於 僮 僕 親。 Chuyển ư đồng bộc thân.
那 堪 正 飄 泊， Na kham chánh phiêu bạc,
來 日 歲 華 新。 Lai nhật tuế hoa tân.
崔 涂 Thôi Đồ
* CHÚ THÍCH :
1. Điều Đệ 迢 遞 : Xa xôi diệu vợi.
2. Tam Ba 三 巴 : Chỉ xứ Ba Quận, Ba Đông, Ba Tây, nay thuộc đông bộ của tỉnh Tứ Xuyên.
3. Ký Nguy 羈 危 : Chỉ Trong nguy nan mà thân lại ở xứ người.
4. Câu số 4 : Có bản chép là: "Cô độc dị hương xuân " 孤 獨 異 鄉 春 có nghĩa: Mùa xuân đến mà chỉ có một thân một mình nơi đất khách tha hương.
5. CHÚC 燭 : Là Đuốc, là đèn, là nến. Hoa Chúc 花 燭 : là Đuốc Hoa. Cô Chúc 孤 燭 : là Cây đuốc cô độc lẻ loi.
6. Đồng Bộc Thân 僮 僕 親 : Đồng là Tiểu đồng, Thư đồng. Bộc là Nô bộc. Thân là Thân thiết . Đồng Bộc Thân có nghĩa: Cả thư đồng nô bộc cũng thấy thân thiết như người thân.
* DỊCH NGHĨA :
Hoài Cảm Đêm Giao Thừa
Diệu vợi trên đường đi gập ghềnh khúc khủyu của xứ Tam Ba, Tấm thân ngoài ngàn dặm nầy đang tạm dung ở xứ người an nguy khó định. Đêm lạc lỏng trong cảnh tuyết tan giữa núi non chập chùng, người tha hương cô độc với ngọn đuốc lẻ loi, và... càng đi thì lại càng xa những người thâm tình cốt nhục, nên tình cảm chuyển sang cho thư đồng nô bộc xem họ như những người thân. Không sao kham nổi với nỗi phiêu bạc giang hồ, trong khi ngày mai nầy đã lại bước sang năm mới rồi!
* DIỄN NÔM:
TRỪ DẠ HỮU HOÀI
Diệu dợi Tam Ba đường núi,
Quê người muôn dặm xa xăm .
Đêm xuống loạn sơn tàn tuyết,
Đèn côi chiếc bóng một thân .
Cốt nhục ngày càng xa cách,
Thư đồng tựa kẻ thiết thân.
Không kham cuộc đời phiêu bạc,
Mai ngày lại phải đón xuân !
Lục bát :
Ba sơn diệu vợi đường dài,
Lẻ loi cô độc ai hoài một thân.
Tuyết tan non núi chập chùng,
Đuốc đơn người lẻ ngại ngùng bước chân.
Thân nhân cốt nhục xa dần,
Tình thân chuyển cả thư đồng bộc nô.
Tấm thân phiêu bạc giang hồ,
Mai ngày năm mới thân cô một mình !
Đỗ Chiêu Đức diễn Nôm
杜 紹 德
Đỗ Chiêu Đức
...............................................................................................
Phương Hà xin góp bài phỏng dịch
Nỗi Niềm Đêm Giao Thừa
Trên đường xa diệu vợi
Lang bạt tấm thân côi
Cóng lạnh đêm sương tuyết
Hắt hiu đèn lẻ loi
Xa rời bao quyến thuộc
Kết bạn một thư đồng
Đời nổi trôi vô vọng
Càng buồn khi đến xuân.
Phương Hà
( 29/12/2022 )
GIAO THỪA CẢM TÁC
( Mượn ý chính trong nguyên tác)
Đường về quê Mẹ quá xa xăm
Tờ lịch cuối cùng báo hết năm
Đất khách giao thừa ,thân lặng lẽ
Xứ người trừ tịch ,bóng âm thầm
Cuộc đời phiêu bạc như chùm gởi
Lẽ sống phong sương tựa kiếp tằm
Tết đến chỉ làm thêm tủi phận
Mai ngày lại đón một mùa Xuân
songquang
20221228
Góp phỏng dịch:
GIAO THỪA CẢM HOÀI
Đường Ba Tam xa xôi diệu vợi
Bao hiểm nguy chờ đợi một thân.
Tuyết đêm đồi núi tan dần
Quê người dưới ánh đèn dầu mình ta
Thân bằng hữu rồi ra mất biệt
Chỉ tiểu đồng thân thiết nghĩa cao
Nổi trôi há chịu mãi sao?
Ngày mai năm mới xót xa Xuân về!
MaiLoc
12-28-22
Xin góp bài cùng nho sĩ Đỗ.
NHỚ ĐÊM GIAO THỪA TRÊN ĐƯỜNG BA SƠN
1-
Tít tắp Tam Ba lộ
Hiểm nguy vạn dặm thân
Tuyết tàn đêm núi loạn
Xứ lạ độc phong trần
Ruột thịt dần xa mãi
Gia đồng hóa thiết thân
Khó kham đời vất vưởng
Mai sớm đón tân xuân!
2-
Tam Ba đường lộ mịt mờ
Hiểm nguy vạn dặm vật vờ lầm than
Đêm buông núi loạn tuyết tàn
Một mình trôi nổi ngoại nhân xứ người
Dần xa ruột thịt chân trời
Chuyển qua tôi tớ lần hồi thiết thân
Khó kham vất vưởng đường trần
Ngày mai mồng một tân xuân lại về!
Lộc Bắc
Jan22
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét