TRUYỆN KIỀU
Cái Ghen Hoạn Thư
Ngày xưa, nước ta chịu ảnh hưởng chế độ đa thê, trọng nam khinh nữ nên sự ghen tương thường xảy ra trong nữ giới. Ngày nay, cuộc sống tự do, nam nữ bình quyền, sự ghen tương có đàn ông, đàn bà và ngay cả người đồng tính nữa. Tùy trình độ, tính tình mà cái ghen cũng khác nhau. Không phải ghen nào cũng “oai oái như hai gái lấy một chồng.”
Hôm nay ta thử đọc lại cái ghen của Hoạn Thư trong truyện Kiều. Cụ Nguyễn Du đã giới thiệu về nàng Hoạn Thư như sau:
Vốn dòng họ Hoạn danh gia,
Con quan Lại Bộ tên là Hoạn Thư.
................................................
Ở ăn thì nết cũng hay,
Nói điều ràng buộc thì tay cũng già.
.................................................
Đàn bà dễ có mấy tay
Đời xưa mấy mặt, đời này mấy gan.
..................................................
Người đâu sâu sắc nước đời
Mà chàng Thúc phải ra người bó tay.
Khi biết chồng phản bội, Hoạn Thư chuẩn bị đánh ghen rất công phu, sao cho chồng và tình địch gặp nhau mà không dám nhìn và phải đau khổ thật nhiều. Muốn vậy, Hoạn Thư biến nàng Kiều thành con ở và dặn Kiều không được nhìn bất cứ ai quen ở đây. Thời bấy giờ, chủ nhà mà dan díu với con ở là một điều sỉ nhục. Hoạn Thư tạo ra cảnh ấy để ngầm chê trách chồng. Nàng giữ bí mật để bất ngờ ra tay. Kế hoạch đã có sẵn,, chương trình đã sắp xong, vậy mà lòng Hoạn Thư vẫn còn:
Lửa tâm càng dập càng nồng,
Trách người đen bạc đem lòng trăng hoa.
Hoạn Thư dự định làm cho Thúc Sinh và Kiều:
Làm cho nhìn chẳng được nhau
Làm cho đau đớn cất đầu chẳng lên.
...................................................
Làm cho cho mệt cho mê
Làm cho đau đớn ê chề cho coi
Trước cho bõ ghét những người
Sau cho để một trò cười về sau.
Để chắc chắn đạt kết quả, mụ quản gia dặn thêm Kiều một lần nữa:
Ở đây tai vách mạch dừng,
Thấy ai người cũ cũng đừng nhìn chi,
Kẻo khi sấm sét bất kỳ,
Con ong, cái kiến kêu gì được oan.
Bây giờ mọi dự định đã sẵn sàng, chỉ cần giữ bí mật cho tới ngày ra tay. Muốn vậy, cá nhân Hoạn Thư phải:
Buồng đào khuya sớm thảnh thơi,
Ra vào một mực nói cười như không.
Đối với Thúc Sinh ,nàng nói:
Rằng trong ngọc đá vàng thau,
Mười phần ta đã tin nhau cả mười.
Đối với người trong nhà:
Tuần sau bỗng thấy hai người
Mách tin ý cũng liệu bài tâng công.
Tiểu thơ nổi giận đùng đùng
.........................................
Vội vàng xuống lệnh ra uy,
Đứa thì vả miệng, đứa thì bẻ răng.
Trong ngoài kín mít như bưng,
Nào ai còn dám nói năng một lời.
Đối với thiên hạ, tổ chức bắt cóc nàng Kiều để mọi người tin rằng Kiều bị chết cháy như sau:
Thuốc mê đâu đã tưới vào,
Mơ màng như giấc chiêm bao biết gì
Vực ngay lên ngựa tức thì
Phòng đào, viện sách bốn bề lửa dong
Sẵn thây vô chủ bên sông
Đem vào để đó lận sòng ai hay.
# #
Đòn Ghen Bắt Đầu
Thi sĩ Trần Kế Xương đã viết: "Đau quá đòn ghen, rát hơn lửa bỏng."
Vậy đòn ghen của Hoan Thư ra sao? Ngay miếng đòn đầu tiên đã làm tối tăm, choáng váng mày mặt Kiều:
Phải rằng nắng quáng, đèn lòa
Rõ ràng ngồi đó chẳng là Thúc Sinh?
....................................................
Rõ ràng thật lứa đôi ta
Làm ra con ở, chủ nhà đôi nơi
Còn Thúc Sinh cũng không kém phần kinh ngạc:
Sinh đà phách lạc hồn xiêu:
Thương ôi! Chẳng phải nàng Kiều ở đây!
Bắt đầu từ đây, Hoạn Thư dùng thế võ: "Cách sơn đả ngưu" để hạ địch thủ, nghĩa là chỉ cần hành hạ Kiều thôi, kẻ bị đau phát khóc sẽ làThúc Sinh:
Vợ chồng chén tạc, chén thù
Bắt nàng đứng chực trì hồ hai nơi.
Bắt khoan bắt nhặt đến lời
Bắt quỳ tận mặt bắt mời tận tay.
Thúc Sinh đau đớn hết chịu nổi, muốn giả say để cáo lui, Kiều bị Hoạn Thư la:
Tiểu thơ vội thét:” Con Hoa
Mời chàng chẳng cạn thì ta có đòn.”
Hành hạ Kiều và Thúc Sinh đến thế vẫn chưa đủ, Hoạn Thư bắt Kiều phải đánh đàn. Tiếng đàn u buồn =, sầu não khiến Thúc Sinh đau đớn, ứa lệ. Hoạn Thư lại có cớ mắng Kiều:
Tiểu thơ lại thét lấy nàng: Cuộc vui gẩy khúc đoạn tràng ấy chi
Cảnh đớn đau này cứ tiếp tục kéo dài cho đến canh ba mới tan tiệc. Hoạn Thư tỏ vẻ hể hả, hài lòng:
Giọt rồng canh đã điểm ba
Tiểu thơ nhìn mặt dường đà cam tâm
Lòng riêng tấp tểnh mừng thầm :
Vui này đã bỏ đau ngầm xưa nay.
Tóm lại, chúng ta đã đọc qua một cuộc đánh ghen “vô tiền khoáng hậu, được tính toán rất công phu của người đàn bà bản lĩnh. Chính chồng của người đàn bà đó thú nhận điều này:
“Thất cơ thua trí đàn bà
Trông vào ngượng mặt, nói ra ngại lời.”
Cuộc đánh ghen của Hoạn Thư chỉ có ba người, không xử dụng bạo lực ,không làm ồn ào, nhất là không gây tổn hại đến danh dự gia đình, nhưng hậu quả không kém đớn đau và hao nước mắt. Nhờ cuộc đánh ghen này, Thúc Sinh quay về với vợ, Kiều bỏ nhà Hoạn Thư ra đi mang theo lời bạc bẽo của người đàn ông háo sắc,Thúc Sinh:
Liệu mà xa chạy cao bay
Ái ân ta có ngần này mà thôi.
Khôi Nguyên
