1. Bản tiếng Hán cổ của bài thơ :
暮春懷感 Mộ Xuân Hoài Cảm
戴叔倫 Đới Thúc Luân
杜宇聲聲喚客愁， Đỗ Vũ thinh thinh hoán khách sầu,
故園何處此登樓。 Cố viên hà xứ thử đăng lâu.
落花飛絮成春夢， Lạc hoa phi nhứ thành xuân mộng,
剩水殘山異昔遊。 Thừa thủy tàn sơn dị tích du.
歌扇多情明月在， Ca phiến đa tình minh nguyệt tại,
舞衣無意綵雲收。 Vũ y vô ý thái vân thâu.
東皇去後韶華盡， Đông hoàng khứ hậu thiều hoa tận,
老圃寒香別有秋。 Lão phố hàn hương biệt hữu thu.
Mộ Xuân Hoài Cảm
2. Chú Thích :
* Đỗ Vũ : là vua của nước Thục (1057 trước Công Nguyên), xưng là Vọng Đế, sau Thục bị Tần thôn tính, tương truyền khi chết hóa thành chim Đỗ Quyên mà ta quen gọi là chim cuốc, miền Nam gọi là con Quấc.
* Đỗ Vũ : là vua của nước Thục (1057 trước Công Nguyên), xưng là Vọng Đế, sau Thục bị Tần thôn tính, tương truyền khi chết hóa thành chim Đỗ Quyên mà ta quen gọi là chim cuốc, miền Nam gọi là con Quấc.
Cho nên Thục Đế, Vọng Đế, Đỗ Vũ, Đỗ Quyên đều dùng để ám chỉ con chim Quấc.
* Đông Hoàng : là Ông hoàng ở hướng đông. Đông phương Giáp Ất Mộc thuộc mùa Xuân, nên Đông hoàng là Chúa mùa Xuân.
* Thiều Hoa : là khoảng thời gian hoa mộng, thường dùng để chỉ 3 tháng của mùa xuân.
* Lão Phố : là Vườn xưa, là quê xưa.
* Đông Hoàng : là Ông hoàng ở hướng đông. Đông phương Giáp Ất Mộc thuộc mùa Xuân, nên Đông hoàng là Chúa mùa Xuân.
* Thiều Hoa : là khoảng thời gian hoa mộng, thường dùng để chỉ 3 tháng của mùa xuân.
* Lão Phố : là Vườn xưa, là quê xưa.
3. Dịch Nghĩa :
Lòng hoài cảm ở cuối mùa xuân
Từng tiếng từng tiếng chim quấc gợi sầu thêm cho khách xa quê. Ta lên lầu trông ngóng cũng không thấy được quê hương ở nơi đâu. Hoa rụng liễu bay trước gió như giấc mộng xuân, nước thừa núi lụn chẳng còn giống như ngày xưa đã từng đi dạo. Chiếc quạt ca múa ngày xưa đa tình như vầng minh nguyệt hãy còn đây, nhưng mãnh vũ y thì vô tình đã phai màu nằm trong một xó. Chúa xuân đã đi rồi thì những ngày xuân tươi đẹp cũng đi qua, Trong vườn cũ giờ đây lại đượm một mùi hương hiu hắt của mùa thu !
Lòng hoài cảm ở cuối mùa xuân
Từng tiếng từng tiếng chim quấc gợi sầu thêm cho khách xa quê. Ta lên lầu trông ngóng cũng không thấy được quê hương ở nơi đâu. Hoa rụng liễu bay trước gió như giấc mộng xuân, nước thừa núi lụn chẳng còn giống như ngày xưa đã từng đi dạo. Chiếc quạt ca múa ngày xưa đa tình như vầng minh nguyệt hãy còn đây, nhưng mãnh vũ y thì vô tình đã phai màu nằm trong một xó. Chúa xuân đã đi rồi thì những ngày xuân tươi đẹp cũng đi qua, Trong vườn cũ giờ đây lại đượm một mùi hương hiu hắt của mùa thu !
4. Diễn Nôm :
Hoài Cảm Cuối Xuân
Từng tiếng cuốc kêu gợi khách sầu,
Lên lầu chẳng thấy bóng quê đâu.
Liễu bay hoa rụng ngờ như mộng,
Nước thải non mòn chẳng giống xưa
Chiếc quạt đa tình như nguyệt rạng
Vũ y vô ý nhạt hương thừa.
Chúa xuân gom hết mùa xuân thắm,
Vườn cũ thu buồn hương lạnh đưa !
Lục bát :
Cuốc kêu tiếng tiếng gợi sầu,
Vườn xưa đâu tá, lên lầu ngóng trông.
Liễu bay hoa rụng mênh mông,
Nước thừa non thải chạnh lòng cảnh xưa
Quạt đa tình ánh trăng thưa,
Vũ y phai nhạt hương thừa nằm trơ.
Chúa xuân gom hết ý thơ,
Vườn xưa thu lạnh ngẩn ngơ hương thừa.
Cuốc kêu tiếng tiếng gợi sầu,
Vườn xưa đâu tá, lên lầu ngóng trông.
Liễu bay hoa rụng mênh mông,
Nước thừa non thải chạnh lòng cảnh xưa
Quạt đa tình ánh trăng thưa,
Vũ y phai nhạt hương thừa nằm trơ.
Chúa xuân gom hết ý thơ,
Vườn xưa thu lạnh ngẩn ngơ hương thừa.
Đỗ Chiêu Đức
Xuân Tàn Có Nhớ...
Quyên kêu lay động khách xa sầu
Nền cũ lầu ơi chẳng biết đâu
Hoa rụng tơ bay xuân vướng mộng
Non khô suối cạn cát nương dâu
Lung linh ca quạt vầng trăng sáng
Lất phất xiêm y mây gió thâu
Xuân mãn càn khôn đời quạnh quẽ
Hương xưa thu lạnh điểm sương đầu
Mai Xuân Thanh
Ngày 31/07/2018
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét