Thơ phỏng dịch: Quen Rồi Bóng Đêm (Nguyễn Cang) & Đâu Cần Biết Tối Sáng (Vkp.Phượng Tím)

I Have Been One Acquainted With The Night

       Before

       After

ROBERT FROST /Nhà thơ Mỹ

Tiểu sử Robert Frost/Thi sĩ cận đại Hoa Kỳ

Ông sinh tại San Francisco(Mỹ)năm 1874. Cha mất khi ông còn nhỏ. Ông học Tiểu học ở Lawrence. Học Đại học Harvard (1897-1899), nhưng rời trường trước khi tốt nghiệp.

Năm 1912 cả gia đình chuyển sang nước Anh sinh sống. Thời gian nầy ông cho in tập thơ đầu tiên A Boy’s Will( Ước muốn của chàng trai, 1913). Sau đó in tiếp tập thơ thứ hai North of Boston(Phía Bắc Boston)được độc giả và giới phê bình đánh giá cao.

Năm 1915 Frost quay trở về Mỹ tạo dựng trang trại ở Franconia nhưng cuộc sống cũng không khá, ông phải đi dạy thêm ở các trường đại học, đọc thơ ở các câu lạc bộ v.v.

Ông được xếp hạng vào loại nhà thơ danh tiếng nhất Hoa Kỳ của thập niên 1920 và dược quốc hội Hoa Kỳ trao tặng huy chương vàng , công nhận thơ phú của ông đã làm giàu nền văn hóa Hoa Kỳ và nền triết học Thế giới.

Ông mất năm 1963.

I have been one acquainted with the night.
I have walked out in rain—and back in rain.
I have outwalked the furthest city light.

I have looked down the saddest city lane.
I have passed by the watchman on his beat
And dropped my eyes, unwilling to explain.

I have stood still and stopped the sound of feet
When far away an interrupted cry
Came over houses from another street,

But not to call me back or say good-bye;
And further still at an unearthly height
One luminary clock against the sky

Proclaimed the time was neither wrong nor right.
I have been one acquainted with the night

                        Robert Frost

                             *****

     QUEN RỒI BÓNG ĐÊM

 Phỏng dịch Nguyễn Cang

Tôi là kẻ đã quen rồi bóng tối

Lủi thủi đi và về trong những cơn mưa

Đã tới thành phố đèn sáng trưng, xa nhất

Từng nhìn xuống một con phố buồn hiu hắt

Vượt qua người gác đêm đang đứng canh

Mắt nặng trĩu chẳng màng giải thích.

Tôi lặng thinh, đôi chân ngưng nhịp bước

Nghe rất xa một tiếng nấc nghẹn ngào,

Xuyên qua những ngôi nhà, từ một đường phố khác,

Nhưng không có tiếng gọi tôi trở lại cũng chẳng có lời từ biệt

Xa xa, sừng sững trên cao, thật lạ lùng,

Một đồng hồ dạ quang đội trời, tỏa ánh sáng chói lọi.

Thời gian vốn chẳng đúng hay sai

Vì tôi đã quen với bóng đêm rồi!

Nguyễn Cang (19/6/2016)

   Lời bàn:

Tôi thấy có cảm hứng khi đọc và dịch bài thơ của thi hào Robert Frost. Lần đầu tiên tiếp cận với một bài thơ có nhiều khổ mà mỗi khổ gồm 3 câu và khổ cuối chỉ 2 câu. Điều nầy khác với thể thơ   Việt Nam là mỗi khổ thường có 4 câu. Vần gieo ở cuối câu 1-3.

Nội dung giản dị nhưng chứa đựng một cảm xúc sâu xa. Tác giả tả tâm trạng một người đi giữa đêm khuya trong nỗi cô đơn hiu hắt giữa phố thị lên đèn. Ra đi trong mưa mà trở về cũng trong mưa! Hai câu cuối hơi khó hiểu, thành thử rất khó dịch . Tôi cố gắng giữ nguyên nội dung chính của bài mong lột được ý nghĩa bài thơ để cùng bạn đọc thưởng thức những vần thơ hay của nhà thơ danh tiếng Hoa Kỳ, nhưng cảm thấy mình không đủ khả năng.

Tại sao nói thời gian thì không sai cũng không đúng? Đem áp dụng vào trường hợp của tác giả bài thơ, do quen với bóng đêm rồi nên ngày và đêm đâu còn gì khác biệt? Vũ trụ tuần hoàn hết ngày rồi tới đêm, hoặc bên nầy là ngày nhưng bên kia là đêm tùy theo nơi chốn. Vậy thời gian chỉ đúng ở bên nầy mà sai ở bên kia. Ý nầy nói lên sự cô đơn và vất vả của nhân vật trong bài, phản ảnh phần nào cuộc sống khó khăn của chình Frost trong đời sống thực của ông, lấy đêm làm ngày. Vài ý kiến thô thiển xin chia sẻ cùng bạn đọc.  NC

                                 

                                             *****

ĐÂU CẦN BIẾT TỐI SÁNG 

(Cảm đề bài thơ phỏng dịch Quen Rồi Bóng Đêm

                                    của Nguyễn Cang)

                     vkp Phượng Tím

Anh… kẻ độc hành vẫn quen bóng tối

Xa quê hương vào giữa mùa mưa

Tìm về đất mẹ khi gió giao mùa

Bỏ hết sau lưng thành đô tráng lệ!

*

Ai đó gọi… bảo anh  quay trở lại

Anh chối từ vì nợ chưa trả xong

Nghĩa nước tình nhà chất chứa trong lòng

Nên đêm vắng lặng anh buồn quay quắt!

*

Con phố ngày xưa giờ buồn hiu hắt

Hai mùa mưa nắng dẫm đạp lên nhau

Đang cơn nóng bức bất chợt mưa ào

Anh ướt đẫm… quên đường qua lối cũ…

*

Cây phượng tím bên trường sao ủ rũ?

Cành lá xác xơ hoa héo nhụy tàn

Thời gian in dấu, bình vỡ gương tan

Bởi nửa trăm năm cách ngăn sông núi!

*

 Biển sóng reo vui không còn hờn tủi

Trăng sáng mây xanh mừng hội sao đêm

Suối tương tư  róc rách chảy êm đềm

Đâu cần biết đêm ngày hay tối sáng!

         

          Saigon 23/6/2016

          Vkp phượng tím