*Triết Lý "Ông Già Ba Tri" - Đào Anh Dũng

Triết Lý “Ông Già Ba Tri”                            

 đào anh dũng                                

Tạp chí Thư Quán Bản Thảo

Số 69, tháng 4/2016

  Hồi mới đến Mỹ tôi là nhân viên gói hàng ở siêu thị Red Owl, thường gặp một bác người Á Đông nên hỏi thăm làm quen. May thay, bác là người Việt Nam, thứ ba, tên là Ký, gốc miền Nam, tuổi đã trạc ngoài 70 mà vẫn còn đi làm. Mấy ngày chẵn trong tuần bác phụ trách công việc quét dọn ở tiệm cho mướn máy giặt, máy sấy quần áo nằm kế bên siêu thị. Bác nói, “Già rồi, đi làm lượm bạc cắc, lai rai ba sợi cho vui vậy mà!”

   Nhà bác ba Ký ở gần đó nên tôi thường ghé thăm, hầu chuyện cùng bác mỗi khi rảnh rỗi. Vì vậy mà nhiều bạn đồng hương đồn rằng tôi cua cô Lệ, con gái áp út của bác. Họ đâu biết trước khi tôi vượt biên ba má tôi đã đi hỏi vợ cho tôi rồi (hiện giờ nàng là bà xã của tôi) và cũng không ai biết tôi ... ‘ghiền’ bác ba. Cái kiểu, cái giọng nói ‘ông già Ba Tri’ của bác làm tôi nhớ ba tôi vô cùng. Ba tôi cũng ăn nói y chang như bác  vậy.

   Hai bác khá đông con, cả thảy năm người. Đại gia đình nhà bác, tất cả con cái, dâu, rể, cháu nội, cháu ngoại di tản vào cuối tháng tư năm 1975 nhờ người con cả của bác làm hạm trưởng Hải Quân. Các anh chị con của hai bác rất tử tế, thấy tôi cu ki một mình nên thương, coi như em cháu trong nhà.

   Như đa số mấy ‘ông già Ba Tri’ tôi đã gặp, bác ba Ký xưng hô ‘mầy, tao’ với tôi và ưa đệm tiếng ‘Đan Mạch’ trong câu nói khi bác bất bình chuyện gì đó, nhưng bác nói trại thành ‘đu họ’ nghe không chút thô tục mà mộc mạc, thân tình. Lần nào tôi kể cho bác nghe những chuyện dở khóc dở cười ở quê nhà trong thời ‘bao cấp’, bác cũng buột miệng than, một cách tự nhiên, “Đu họ! ‘Cách miệng’ chứ cách mạng gì mậy! Mầy thấy đó, chẳng qua là vì cái lỗ miệng mà thôi!”  Bàn về người Mỹ, bác nói, “Chuyện họ bỏ rơi mình, tao thấy trước tiên mình phải tự đấm ngực nói ‘lỗi tại tôi mọi đàng’ mới phải, chớ đừng có trách họ. Nhưng, nói đi rồi nói lại, tao nghĩ họ cũng bạc lắm mầy à. Mầy thấy đó, họ dùng toàn là dĩa giấy, còn muỗng nĩa thì bằng cao-su! Ăn xong quăng thùng rác, y hệt như  gà ăn rồi quẹt mỏ!” Đó là những ‘triết lý’ tôi học được của bác, còn một ‘triết lý’ nữa thì tôi ‘chạy’ bác luôn. Xin kể như sau:

   Trưa thứ bảy ấy, khi tôi ghé nhà thăm hai bác, các anh chị, ngoại trừ vợ chồng người con trai út, đang ngồi trò chuyện ở bàn ăn. Sau câu thăm hỏi thường tình với tôi, câu chuyện của các anh chị trở về người em trai này. Từ ngày cưới vợ, anh này ít khi về nhà thăm cha mẹ, viện cớ bận công ăn việc làm và việc nhà. Người thông cảm nói, “Thôi, nó mới cưới vợ mà!” Kẻ đay nghiến, “Có vợ thì có chứ, cuối tuần ghé thăm ba má một chút cũng không được sao?” Đến khi một ông anh chỉ trích, “Ối, cái thằng làm mọi vợ!” thì bác trai mới lên tiếng:

   “Mầy là đàn ông có vợ, mầy có ngủ với vợ mầy không mà mầy trách thằng em mầy làm mọi vợ?”

   Nghe bác rầy như vậy, cả nhà im lặng. Không khí ngột ngạt làm tôi thấy thiệt khó xử nhưng không lẽ tôi đứng dậy, bước ra phòng ngoài. Cũng may, chị con dâu lớn của bác buột miệng nói, “Chiều nay mình làm bánh xèo ăn hén? Để tui đi lo quậy bột.” Rồi mọi người đứng lên, lao xao:

   “Để em đi lấy thịt trong tủ lạnh.”

   “Còn tao đi mua két bia.”

   “Ai phụ tui lặt rau nè!”

   Thấy tôi còn đứng xớ rớ, bác ba gái nói, “Ở lại ăn cơm nhen con.” Còn bác trai cười khì, nói với tôi, “Cưới vợ rồi mới biết nhen mậy!”

   Khi ấy tôi còn là trai tơ, gương mặt tôi chắc lộ vẻ ngớ ngẩn lắm vì chưa hiểu ‘triết lý’ này nên bác lặp lại câu nói, “Cưới vợ rồi mới biết.”

   Năm năm sau, tôi vô quốc tịch Mỹ rồi bảo lãnh vợ tôi sang. Hôm tôi đưa nàng đến ra mắt hai bác ba và các anh chị, bác trai cười, nheo mắt hỏi tôi, “Biết chưa mậy?” làm vợ tôi thắc mắc. Tối hôm ấy, hai vợ chồng vừa lên giường nàng hỏi tôi ngay, “Bác trai vui tánh quá, hả anh? Nhưng bác hỏi anh biết chưa là biết cái gì vậy?” Tôi mỉm cười, tỏ vẻ bí mật làm nàng hỏi riết. Khi ấy, tôi mới kể lại câu chuyện làm mọi vợ cho nàng nghe rồi choàng vai ôm nàng, thủ thỉ hỏi có muốn tôi làm mọi không. Nàng “hứ” một tiếng thiệt dài và nhéo bắp vế tôi một cái đau điếng nhưng sau đó nàng lại liếc mắt, âu yếm nhìn tôi và nũng nịu nói vào tai, “Ừa, cho làm mọi đó!”

đào anh dũng