Thứ Bảy, 11 tháng 5, 2024

BÚT RÈ - Lý Đức Quỳnh và Thơ Họa

                                    

   BÚT RÈ

(Cảm tác theo tranh)

Lắt lay ngày tháng bút thêm rè

Chữ viết đôi dòng mực tóe loe

Lổn ngổn giun bò thường phải giấu

Lèo phèo bọt nổi dám đâu khoe

Nhân tình tựa nước non trong đục

Thế sự như đom đóm lập lòe

Rối rắm vào lòng quay quắt mãi

Không thơ, rượu chuốc vẫn lè nhè…

Lý Đức Quỳnh

    1/5/2024


Thơ Họa:

     KHÍ CHẤT

Bút thép quên trui cũng phải rè

Cây ngay đâu ngại nắng nghiêng loe

Lòng tà mắt láo sao che giấu

Tâm chánh tánh chơn chẳng thích khoe

Quân tử vận cùng không đổi sắc

Tiểu nhân đắc thế giọng kiêu loè

Cuộc đời ngẫm kỹ hơn nhau chỉ:

Khí chất thanh cao khó nhập nhoè

Kiều Mộng Hà

Austin.5.2.24

 

   CHƠI XUÂN

Nước đổ bên non suối chảy rè

Ào ào tung tóe cánh mờ loe

Rừng thông phơ phất tung theo gió

Mây trắng lang thang ửng sắc khoe

Cuối ngõ chân trời xa cánh hạc

Chập chờn hoạt cánh bóng chim lòe

Trời xuân ngây ngất hương thơm ngát

Lãng tử dừng chân đón ánh nhòe

Trần Đông Thành

 

TRÚT GIẬN LÊN NGÒI BÚT

Trút giận đè lên ngọn bút rè

Thọc cho câm họng bọn lu loe

Khòm lưng chạy ghế còn chưa nhục

Cúi mặt gom tiền vẫn cứ khoe

Gốc gác bần hàn không hé lộ

Bà con danh giá mãi đem loè

Vênh vang hình ảnh trông gai mắt

Dùng bút, ta đâm chúng nát nhè.

  Sông Thu

( 05/04/2024 )

 

    BÚT ĐÈ

Viết để trừ gian bút chẳng rè

Lôi đầu, điểm mặt bọn ma loe

Ăn trên xương máu dân đau khổ

Ngồi trước truyền hình chúng nổ khoe

Dốt nát giấu che luôn bác bỏ

Ngu si lấp liếm lại ham lòe

Bọn sâu sẽ có ngày đền tội

Thác lũ hờn căm cuốn bét nhè!

LAN

     (03/05/2024)

 

      BÚT CŨ

Bút cũ lâu năm viết nét rè

Mực màu nội địa cứ loang loe

Bàn tay chữ đẹp xấu do mực

Nắn nót thôi rồi hết chỗ khoe

Một đám gian thần ngồi xích lại

Bày mưu tính kế nhậu say nhè

Ông bà nghè cống mặt u nọng

Thạc, tiến bằng treo vách để loè …

 Yên Hà

3/5/2024

 

      HẾT HỨNG

Xướng họa vườn thơ ngại rụt rè,

Âm vần mất hứng bóng loe loe.

Tình thân một thuở nay im giấu,

Chân thật hết còn chẳng dám khoe.

Thời thế ngổn ngang trong lẫn đục,

Nghĩa nhân thay đổi sáng lu lòe.

Thôi đành tạm lánh xa dòng lách,

Tự nếm mình bên chén rượu nhè.

                       *

Tâm nhẫn nhịn vùi xóa áng che.

Mặc kệ họ vang khoe!

HỒ NGUYỄN

  (03-5-2024)

 

     LOA RÈ

Âm vang rỉ rả chiếc loa rè

Trổi khúc tóe tòe, tòe "tóe loe"

Sáng sớm xập xình mừng chiến thắng

Xế chiều ỏm tỏi chúc nhau khoe

Trên đường vọng tiếng kèn inh ỏi

Trước cửa khoe màu phướn loẹt lòe

Bốn chín năm qua xui vận nước

Đã gần nửa kỷ vẫn còn nhè.

2024-05-03

  Võ Ngô

 

    NGỌN BÚT RÈ

Ngòi bút cày trang giấy bắt rè…!

Mực tàu viết lách cứ toè loe…

Phô trương thành tích to đùng nổ

Khoác lác công danh bự gộc khoe

Hộ đối lâu đài lên mặt chảnh…

Môn đăng biệt phủ lộng ngôn lòe

Xô bồ, bố mẹ lo từng bữa

Hổn độn, trẻ con đói khóc nhè…!

  MAI XUÂN THANH

Bay Area, May 03, 2024

 

        TIẾNG SẦU 

Một chiếc kèn thôi, thổi mãi rè

Lưng trời, loa phóng sóng toè loe

Rồi nghe trống rỗng kêu vang nhịp

Lại tội đàn chùng phải lặng khoe

Vẫn biết âm thanh mong vượt trổi

Càng thương giai điệu phải vươn loè

Nhạc vàng thay bút pha ngôn ngữ

Thơ cũng say men rượu nát nhè ...

    Los Angeles  3 - 5 – 2024

CAO MỴ NHÂN

 

    TRẮNG ĐEN

Ngọn bút nào cong, ý chả rè

Ghi lời đậm nét chẳng toè loe

Điêu ngoa phản bạn tay liền viết

Hách dịch trêu người chữ sớm khoe

Chuộng tánh hiền lương rời kẻ bịp

Gìn tâm chính trực hiểu ai loè

Muôn màu vạn lối nên đà tỏ

Giả bộ mà chi kiểu khóc nhè…

 Như Thu

05/03/2024

 

BÚT KHÔNG RÈ

     (Họa 4 vần)

{Vịnh ông Nguyễn An Ninh}

Chuông Rè danh báo, bút không rè

Công Nguyễn An Ninh mãi mãi loe

Gian khổ vị dân luôn cứ chịu

Âm thầm vì nước chẳng hề khoe

Thọ hình tù ngục tình hằng giữ

Thọ tử hy sinh chí vẫn lòe

Nguyện cứu non sông, tròn đạo đức

Lời thơ tuyệt mạng chữ không nhòe.

(Phan Thượng Hải)

          5/3/24

TB. Xin gửi kèm với bài thơ họa những chi tiết về ông Nguyễn An Ninh.

 

NGUYỄN AN NINH

(Bs Phan Thượng Hải)

Từ năm 1930, sau cuộc khởi nghĩa Yên Bái, Việt Nam Quốc Dân Đảng (theo ông Vũ Hồng Khanh) phải dời sang Tàu.  Trong nước chỉ còn 2 Đảng Lập Hiến và Thanh Niên (của Vương Quang Nhường) ở Nam Kỳ đều là thân Pháp.  Tuy nhiên bắt đầu từ hoạt động của ông Nguyễn An Ninh, Nam Kỳ đã có những người dùng sách báo và diễn thuyết chống Pháp công khai về chính trị (thay vì dùng quân sự). 

Ông Nguyễn An Ninh (1900-1943) là con của ông Nguyễn An Khương sanh ở Cần Giuộc, Long An.  Ông Nguyễn An Khương, một dịch giả truyện Tàu nổi danh, có lập khách sạn Chiêu Nam Lầu (1908) ở Chợ Cũ, Sài Gòn là nơi kinh tài và trú ngụ của những người thuộc phong trào Duy Tân chống Pháp của ông Phan Châu Trinh. 

Năm 1918, ông Nguyễn An Ninh sang Pháp, học Đại Học có 1 năm (thay vì 4 năm) là đậu Cử Nhân Luật (?).  Năm 1920, ông gia nhập nhóm các ông Phan Châu Trinh, Phan Văn Trường, Nguyễn Thế Truyền và Nguyễn Tất Thành hoạt động về báo chí chống chế độ thuộc địa đế quốc của Pháp.  

Ông Nguyễn An Ninh về nước năm 1922, diễn thuyết chống Pháp nhưng bị cấm nên trở lại Pháp vào năm 1923. 

Cùng năm đó (1923), ông trở về Sài Gòn nhờ tiền của ông Nguyễn An Khương mở tờ báo bằng tiếng Pháp tên là La cloche fêlée (Chuông Rè / The broken bell) để chống Pháp mà không bị kiểm duyệt (vì là báo bằng chữ Pháp) nhưng vẫn bị mật thám Pháp làm khó dễ và đe dọa nhân viên và độc giả nên năm sau (1924) tờ báo phải đóng cửa. 

Ông Nguyễn An Ninh lại sang Pháp dẫn ông Phan Châu Trinh về Sài Gòn (1925).  Ông nhờ ông Phan Văn Trường (đã về nước) làm chủ và mở lại tờ La cloche fêlée vì ông Phan Văn Trường (1876-1933) là công dân Pháp.  Tuy nhiên sau đó ông Nguyễn An Ninh vẫn bị bỏ tù 10 tháng (1926). 

Từ năm 1928 đến 1931, ông Nguyễn An Ninh có sang Pháp một lần rồi lại về nước, bị tù và được thả ra.  Trong thời gian nầy ông có một chí sĩ mới là ông Phan Văn Hùm.

Từ năm 1933, hoàn toàn ở lại Nam Kỳ, ông Nguyễn An Ninh cộng tác với báo La Lutte (Tranh Đấu) của nhóm Đệ Tứ Quốc Tế là các ông Tạ Thu Thâu, Phan Văn Hùm và Trần Văn Thạch cũng như với báo Trung Lập của ông Nguyễn Văn Tạo thuộc Đệ Tam Quốc Tế. 

Ông Nguyễn An Ninh là linh hồn đấu tranh chống Pháp bằng báo chí nên ông bị tù vài lần nữa từ năm 1936. 

Năm 1939 ông Nguyễn An Ninh bị tù lần thứ năm ở Côn Đảo và rồi chết ở đây vì kiệt sức vào năm 1943.  Khi đem xác đi chôn người ta tìm thấy trong túi áo của ông một miếng giấy ghi 2 bài thơ dưới đây:

          SỐNG

Sống mà vô dụng sống làm chi

Sống chẳng lương tâm sống ích gì?

Sống trái đạo người, người thêm tủi

Sống quên ơn nước, nước càng khi

Sống tai như điếc, lòng đâm thẹn

Sống mắt dường đui, dạ thấy kỳ

Sống sao nên phải, cho nên sống

Sống để muôn đời sử tạc ghi.

(Nguyễn An Ninh)

 

        CHẾT

Chết sao danh tiếng vẫn còn hoài

Chết đáng là người đủ mắt tai

Chết được dựng hình, tên chẳng mục

Chết đưa vào sử, chữ không phai

Chết đó, rõ ràng danh sống mãi

Chết đây, chỉ chết cái hình hài

Chết vì Tổ Quốc người khen ngợi

Chết cho hậu thế đẹp tương lai.

(Nguyễn An Ninh)

Một nhà ái quốc chân chính coi cái “Sống” và cái “Chết” như nhau. 

Ông Nguyễn An Ninh, sau ông Phan Châu Trinh, là những người vì dân vì nước cuối cùng đã thoát ra khỏi “Quân Chủ” (như ông Phan Bội Châu) chọn “Dân Chủ” nhưng chưa bị ảnh hưởng của một chủ thuyết nào (Quốc Dân của Tôn Dật Tiên, Đệ Tam hay Đệ Tứ Cộng Sản và sau nầy… Quốc Gia).

Ký giả Bút Trà của thời VNCH có bài vịnh ông Nguyễn An Ninh:

VỊNH NGUYỄN AN NINH

Chống Thực nung sôi giọt máu hồng (*)

Bốn mươi bốn tuổi trải gan trung

Nhân dân còn mắc vòng nô lệ

Khoa giáp màng chi miếng đỉnh chung (*)

Một thác Côn Sơn, bia vạn cổ

Bao lần "Chuông Bể", dội non sông (*)

Dân quyền đánh thức hồn dân tộc

Trước có Lư Thoa sau có ông. (*)

(Bút Trà)

(*) Chú thích:

         Thực là Thực Dân Pháp.

         Đỉnh=vạc, Chung=chuông.  Ở nhà giàu sang thì bày vạc và đánh chuông khi bữa ăn để mời khách.

         Chuông Bể: tên tờ báo của Nguyễn An Ninh là La Cloche Fêlée

         Lư Thoa = J. J. Rousseau, cha đẻ thuyết Dân quyền, viết quyển Contrat Social.

Bs PHAN THƯỢNG HẢI biên soạn

(Bài viết này là trích đoạn của Bài "Thơ và Sử Việt - Thời Pháp Thuộc (thế kỷ 20)" Bs Phan Thượng Hải đăng lần đầu trong phanthuonghai.com)

 

      BÚT MÃI RÈ

Ngớ ngẩn câu thơ bút mãi rè,

Ngẩn ngơ dăm chữ mực toè loe.

Nhoè bao luật đối chừng đau khóc,

Nghèo lắm điệu vần há dám khoe.

Nhân nghĩa mù mờ luân lý đục,

Non sông lẩn thẩn giáo gươm loè !

Ngợm người ngu quá sao mà chán,       

Nước bẩn trời cao cũng lệ nhè !

Liêu Xuyên

 

      BÚT CHIẾN

Bút mới vừa trui viết chẳng rè

Đưa ngay vô cổ đám toe loe

Lên voi vểnh mặt xưng công trạng

Xuống chó khòm lưng nín giọng khoe

Một lũ sâu dân toàn cáo bịp

Cả bầy mọt nước chỉ chồn lòe

Thịnh suy ắt có ngày đền tội

Toàn quốc tỉnh ngay chớ rượu nhè

Hưng Quốc

       Texas 5-3-2024

 

BÚT VIẾT PHẢI RÈ

Bút mực từ xưa viết phải rè,

Cái thân tứ đại cũng tòe loe.

Khổ tâm, nhọc trí lo toan tính,

Cuộc sống nghèo giàu đâu dám khoe.

Vinh nhục hai đường tùy ý chọn ?

Thăng trầm Thế sự mãi lo lòe...

Làm người phải sống tròn Nhơn đạo,

Tâm chánh thẳng ngay chớ nhập nhòe...

Mỹ Nga

    04/05/2024 AL,26/03/Giáp Thìn

 

     LỬA ĐÊM

Ra phố hôm xưa rất rụt rè

Sợ rằng nó tỉa ống quần loe

Kéo vung vênh váo tay thằng nắm

Lo vẫy huênh oang miệng kẻ khoe

Nhạc đỏ lên vùng nên phát triển

Lời vàng xuống cấp chớ lè nhè

Làm theo khuyên dạy người trồng giống

Soi bóng đêm đen lửa lập lòe.

2024-05-03

  Võ Ngô

 

CÒN CHĂNG ,

 

Đắp thêm già cỗi nghĩ suy …rè

Lại nữa ngày xuân hết chịu loe

Nhớ thuở làm cô , viên phấn múa

Mơ thời đứng lớp , áo dài che

Niềm vui trốn mất , màu đà nhoẹt

Nỗi khát đong đầy , sắc đã loè

Ký ức loay hoay hoài khó gỡ

Còn chăng lỉnh kỉnh mớ… thơ nhè !

PHƯỢNG HỒNG

 

       LÀM THƠ

Mắt kém tuổi cao bút lại rè,

Làm thơ cạn ý mực tòe loe.

Đường thi vắng bạn không người đọc,

Lục bát xa bè chẳng kẻ khoe.

Thế thái gian tham nhiều bịp bợm,

Nhân tâm dối trá lắm lu lòe.

Mua quan bán tước quân lừa lọc,

Một lũ mọt sâu sống nhập nhè.

 Mỹ Ngọc

May 3/2024

 

      LỠ TÌNH

Hồi chớm yêu em cứ rụt rè

Nào đâu dám tỏ sợ tình loe

Lội ngang trường học người dòm ngó

Đi xuống ban đêm mắt chớp loè

Có lúc huênh oang thì cố giấu

Đôi khi cao hứng lại đem khoe

Một hôm nàng báo “ sang thuyền “ khác

Mượn rượu tìm quên uống bét nhè

Songquang

20240504

 

     BÚT TOÈ

Cây bút cất lâu nên rụt rè

Lấy ra mới biết đã toè loe

Nghiên khô mực cạn lấy gì chấm

Giấy trắng nét nhoè chớ có khoe

Nguệch ngoạc đôi hàng xem rõ chán

Vẽ vời mấy chữ dám đâu loè

Chép ghi kiểu đó nhìn ngao ngán

Chẳng lẽ già đầu còn khóc nhè

Toàn Như

 

CÁM ƠN QUÝ HUYNH TỶ

Ơn quý Tỷ Huynh họa “bút rè”

Cảm thông nhiều nỗi khó lu loe

Âm thầm chịu cảnh đau lòng giấu

Lủi thủi nhìn đời sướng miệng khoe

Bởi thế và thời không dễ được

Nên thân với phận có chi lòe ?

Quê nghèo nước mắt mồ hôi trộn

Tiếng trẻ đòi cơm mãi khóc nhè…!

Lý Đức Quỳnh

    4/5/2024







Không có nhận xét nào: