Thơ Xướng-họa (Kỳ 30) - Nhóm Vườn Thơ Mới - Chủ đề: Vọng Cố Hương

THƠ XƯỚNG HỌA ( kỳ 30)/ NHÓM VƯỜN THƠ MỚI

Chủ đề: Vọng Cố Hương

Tình cờ đọc bài Hồi hương ngẫu thư biến cải của Trần-Lâm Phát, tôi tìm bài Hồi Hương Ngẫu thư của Hạ Tri Chương

  回鄉偶書 變改

三 十 離 鄉 六 十  回

鄉 音 無 改 鬢 毛 衰

同 門 相 見 不 相 識

笑 問 客 君 尋 找 誰

Hồi Hương Ngẫu Thư biến cải

Tam thập ly hương lục thập hồi 

Hương âm vô cải tấn mao suy　 

Đồng môn tương kiến bất tương thức　  

Tiếu vấn khách quân tầm trảo thùy　

Diễn dịch:

Biến chế Bài Ngẫu nhiên viết khi về quê

Ba mươi đi sáu mươi về lại

Giọng nói quê mùa rụng tóc mai

Bạn học nhìn nhau nhưng chẳng nhận

Vừa cười vừa hỏi ông tìm ai

Trần-Lâm Phát 

Sài gòn 2011

(Phỏng bài Hồi Hương Ngầu Thư của Hạ Tri Chương)

Bài thơ Hồi Hương Ngẫu Thư là bài thơ thứ 261 trong quyển "Đường Thi tam Bách Thủ" lưu trữ trong thư viện Trường Đại Học Virginia và trong trang web 300 Tang shi:

261 賀知章 回鄉偶書	261	Hạ Tri Chương Hồi Hương Ngẫu Thư
少小離家老大回		Thiểu tiểu ly gia lão đại hồi
鄉音無改鬢毛衰		Hương âm vô cải tấn mao suy
兒童相見不相識		Nhi đồng tương kiến bất tương thức
笑問客從何處來		Tiếu vấn khách tòng hà xử lai

 Dịch nghĩa

Tuổi trẻ ra đi, già mới về,
Giọng nhà quê vẫn không đổi, râu tóc đã rụng hết.
Trẻ con trong thấy, không nhận ra,
Cười hỏi, khách từ phương nào đến?

Đây là 1 trong 20 bài thơ của Hạ Tri Chương (659 744).   Ông là một nhà thơ nổitiếng thời Đường, người Quảng đông, tự là Quý Chân. Ngoài thơ ra, ông còn viết truyện. Ông đậu tiến sĩ năm 695, làm Thái tử tân khách rồi đến Bí thư giám. Đầu đời Thiên Bảo, ông từ quan về làng tự xưng là Tứ Minh cuồng khách.

Bài thơ mang tâm trạng ngậm ngùi của tác giả khi từ quan về quê cũ sau hơn 50 năm xa cách và trẻ em ngỡ là khách lạ mới đến. 

Nhiều người đã dịch và biến cải bài thơ trên.

Phi Minh Tâm dịch thơ:

Ngẫu Nhiên Viết Khi Về Quê

Lúc trẻ ra đi già trở lại

Tóc râu đã bạc giọng chưa thay

Trẻ con thấy mặt không quen biết

Cười cợt hỏi đùa ông là ai. 

  

HLO Diễn dịch qua thơ tứ tuyệt:

Tuổi trẻ ra đi biệt cố hương

Khi già trở lại luống bi thương 

Người xưa tiếng nói nghe còn rõ

Trẻ nhỏ ngỡ rằng khách bốn phương

HƯƠNG LỆ OANH 

HLO Diễn dịch qua thất ngôn bát cú: 

Bài xướng:

CHẠNH LÒNG HỒI HƯƠNG 

Xa quê biền biệt biết bao năm 

Cuộc sống công danh lúc lại trầm 

Khi nhỏ ra đi cầu sự nghiệp 

Về già trở lại chẳng ai thăm 

Giọng quê rành rõ người nơi cũ

Tóc bạc thưa dần chẳng tiếng tăm 

Trẻ nhỏ trông qua ngờ khách lạ 

Quay về thoáng chốc đã nhiều năm

HƯƠNG LỆ OANH 

                 ***** 

Họa 1:

HOÀI HƯƠNG

Biền biệt tha phương hai mấy năm

Chạnh nghe ngao ngán những thăng trầm

Bồi hồi ngoảnh lại dòng sông nhớ

Ngơ ngác trông về ngọn núi thăm.

Vẫn đấy trường xưa thêm rạng rỡ,

Mà sao bạn cũ lại mù tăm?

Tuổi già, tóc bạc, lòng đâu bạc

Ôm nỗi hoài hương suốt tháng năm.

     Minh Tâm

              *****

Họa 2:

Tự Thán: Tấm Thân Lưu Lạc

Thấm thoái ly hương mấy chục năm;

Thân ta trôi dạt, đủ thăng trầm.

Nhớ thời oanh liệt, bao người viếng;

Gẫm lúc suy tàn, hiếm khách thăm.

Núi chắn làng xưa... xa mút chỉ ;

Biển ngăn quê cũ...cách mù tăm.

Cuối đời lưu lạc, buồn hiu quạnh,

Mơ ước ngày về, đếm tháng...năm.

      Thảo Chương TQV

        17-10-2019

              *****

Họa 3:

   VỌNG CỐ HƯƠNG (I)

Tha hương tị nạn mới mười năm

Ngẫm lại đời như nốt nhạc trầm

Mộ mẹ bìm leo chưa buổi viếng

Mồ cha cỏ mọc chẳng lần thăm

Người nơi đất khách còn xa dạng

Kẻ chốn phương trời vẫn vắng tăm

Nhớ lúc ra đi thầm ước nguyện

Cầu xin cách biệt chỉ vài năm. 

      Đinh Tường

    VỌNG CỐ HƯƠNG (II) 

Ngày đi những tưởng chỉ đôi năm

Đâu biết đời đang bỗng lại trầm

Tuế nguyệt xoay vần quê chửa viếng

Tang thương biến đổi xứ chưa thăm

Người xưa nhớ mãi mơ hình bóng

Bạn cũ đi dần vắng dạng tăm

Thất quốc vong gia sầu lữ khách

Thời gian lặng lẽ tháng rồi năm.

     Đinh Tường

VỌNG CỐ HƯONG (III)

Ngày đi những tưởng chỉ đôi năm

Đâu biết đời đang bỗng hoá trầm

Tuế nguyệt xoay vần quê chửa viếng

Tang thương biến đổi xứ chưa thăm

Người xưa nhớ mãi mơ hình bóng

Bạn cũ đi dần vắng dạng tăm

Thất quốc vong gia sầu lữ khách

Thời gian lặng lẽ tháng rồi năm.

      Đinh Tường

                 *****

Họa 4:

     NGÀY VỀ

Xa cách quê nhà mấy chục năm

Cuộc đời trôi nổi bước thăng trầm

Ra đi xứ khác không ai biết
Bỏ lại mẹ già chẳng kẻ thăm...
Nay nhớ quay về tìm quá khứ
Trẻ con thấy lạ chạy mù tăm
Lòng buồn lặng lẽ quay chân bước
Lạc lõng quê người mấy chục năm!
       Nguyễn Cang

              *****

Họa 5:

TRỞ LẠI QUÊ NHÀ

Biệt bóng quê nhà ngần ấy năm

Trải bao gian khó bước thăng trầm

Ngày đi trai trẻ xây đời mộng

Giờ đến làng xưa nhã ý thăm

Cảnh đổi bạn đâu tìm chẳng thấy

Đò trôi bến vắng mịt mờ tăm

Bé con tưởng khách nhìn ngơ ngác

Mái tóc nhoà sương bởi tháng năm.

       Kim Trân

          ******

 Họa 6:

    VỌNG CỐ HƯƠNG

Tuổi đời xót lại đếm hằng năm

Sự thế tang thương bỗng hóa trầm

Mấy thuở nhà xa chưa trở lại

Bây giờ quê cũ đã về thăm

Đâu vì núi thẫm chim vang bóng

Hay bởi sông dài cá biệt tăm

Khách lạ chiều nay tìm dĩ vãng

Vỡ òa kỹ niệm nén hằng năm.

 Nguyên Triêu Dương