Thứ Tư, 12 tháng 5, 2021

Bài hát Nắng Chiều của nhạc sĩ Lê Trọng Nguyễn (Người sưu tầm: Đỗ Chiêu Đức)

                                         

Sưu tầm trên mạng về 
 
           Bài hát NẮNG CHIỀU của Nhạc sĩ Lê Trọng Nguyễn
                                
           

       NẮNG CHIỀU là tên một ca khúc của nhạc sĩ Lê Trọng Nguyễn, được sáng tác năm 1952. Bài hát không chỉ nổi tiếng ở Việt Nam mà còn nổi tiếng ở Nhật Bản, Đài Loan và Hồng Kông. Tại các nước nói tiếng Hoa, bài hát được biết đến với tên 越 南 情 歌 (Việt Nam tình ca) hay 南 海 情 歌 (Nam hải tình ca) do Thận Chi (慎 芝) đặt lời.
       Trong một lần phỏng vấn, Nhạc sĩ Lê Trọng Nguyễn đã nói: “Tôi viết bản đó ở Huế, thời gian sau khi bỏ vùng kháng chiến về thành… Tâm sự tôi trong bài Nắng Chiều nó như thế này, kể anh nghe cho vui. Sau cuộc đảo chính của Nhật vào đêm 9 tháng 5 năm 1945, có một gia đình công chức Nam triều từ Quy Nhơn chạy ra tạm trú ở Hội An, mà tôi cũng ở Hội An lúc đó. Gia đình đó có một người con gái. Tôi yêu người con gái ấy!”...
       Năm 1957, Lê Trọng Nguyễn vào Sài Gòn. Ðúng dịp đoàn ca nhạc Nhật Bản sang thăm, ban nhạc Toho Geino có nhờ người chọn ra 12 bản nhạc Việt Nam đang nổi tiếng thời đó để chuẩn bị tập dượt và trình diễn tại Sài Gòn lẫn Nhật Bản, trong đó có bản “Nắng Chiều” và bản này đã được cô ca sỹ nhật Midori Satsuki hát. Năm 1960 Kỹ Lộ Hà 紀 露 霞, một ca sĩ người Đài Loan, cô yêu mến bản Nắng Chiều nên viết sang lời Hoa Ngữ và phổ biến bản này sang Ðài Loan bằng lời ca tiếng Phúc Kiến, sau đó được nữ nghệ nhân Thận Chi 慎 芝 (Khưu Tuyết Mai 邱 雪 梅) viết lại lời bằng âm Quan Thoại phổ biến ở Hồng Kông và các nơi khác. Nhờ những may mắn đó mà Nắng Chiều cứ thế được biết tới tại các nước ở vùng Đông Nam Á và sau năm 1975 lại theo người Việt và người Việt gốc Hoa đi khắp thế giới như hiện nay.

     Nhớ lại khoảng thập niên 1960 của thế kỷ trước, hội Văn Hóa Hoa Việt ở Quận 5 Chợ Lớn có cho phổ biến một tập nhạc Việt đã được dịch ra lời Hoa để cho con em người Hoa có thể hát nhạc Việt được. Tập nhạc này chỉ được in dưới hình thức "quay ronéo" nên không được phổ biến rộng rãi. Tôi còn nhớ trong đó các bản nhạc như "Ai Về Quê Tôi" (Tiến Đạt) Mạnh Phát, "Ngày Trở Về" của Phạm Duy, "Lúa Mùa Duyên Thắm", "Trăng Soi Duyên Lành", "Lối Về Xóm Nhỏ" của Trịnh Hưng, "Về Dưới Mái Nhà" của Xuân Tiên, Y Vân, "Duyên Kiếp" của Lam Phương... Và, tôi thích nhất là bài "NẮNG CHIỀU" của Lê Trọng Nguyễn với lời tiếng Hoa thật hay, không biết là một nhân sĩ nào đó đã dịch thật tài tình, vừa sát nghĩa với lời Việt của Lê Trọng Nguyễn lại vừa có tính cách văn chương và nhất là vừa hợp với các âm giai lên xuống của bản nhạc khi hát  không bị gượng ép chút nào cả! Lời ca rất tự nhiên nên thơ như được sáng tác bằng tiếng Hoa nguyên gốc vậy! Và cũng vì thế mà cho đến nay, hơn 60 năm rồi, tôi vẫn còn nhớ như in lời ca mượt mà gợi cảm đó. Xin được chép lại dưới đây để người Việt gốc Hoa nào đó thích bản nhạc "NẮNG CHIỀU" cùng hát cho vui (Nhớ là hát bằng âm "Quan Thoại", chữ có màu đỏ bên dưới, chớ không phải âm Việt Hán):

            夕陽                                       TỊCH DƯƠNG là Nắng Chiều
           xi yáng
   回 到 渡 頭 夕 陽 斜 照,   Hồi đáo độ đầu, tịch dương tà chiếu,
   Huí dào dù tóu, xi yáng xié zhào.   
                                                (Qua bên nước xưa là hoa                                                                    về  chiều)  
   金 光 疏 落 花 葉 飄 搖。  Kim quang sơ lạc, hoa diệp phiêu                                                      diêu.
   Jin guang shu luò hua yè piao yao.
                                              (Lạnh lùng mềm đưa trong nắng lưa                                                  thưa)
  來 到 村 莊 舉 步 徬 徨, Lai đáo thôn trang, cử bộ bàng hoàng,
   Lái dào cun zhuang, ju bù páng huáng.
                                             (Khi đến cuối thôn chân bước không                                                 hồn)
 多 麼 懷 念 舊 時 人 兒。 Đa ma hoài niệm, cựu thời nhân nhi.
   Duo me huái niàn, jìu shí rén ér.     
                                            (Nhớ sao là nhớ đến người ngày thơ)

  *  Từ phần hai của lời ca, sẽ bỏ đi phần phiên âm Việt Hán cho khỏi rườm rà!

 記 得 妹 妹 身 材 稍 廋,  Anh nhớ trước đây dáng em gầy gầy,
Jì dé meì meì shen cái shao sou,
柔 和 望 我 雙 眸 閃 爍。  Dịu dàng nhìn anh đôi mắt long lanh Róu hé wàng wo shuang móu shan shuo.
記 得 當 年 妳 過 庭 前. Anh nhớ bước em khi nắng vương thềm,
Jì dé dang nián ni guò tíng qián,
粉 頰 緋 紅 秀 髮 輕 飄。 Má em mầu ngà tóc thề nhẹ vương. 
Fen xia fei hóng xiù fa qing piao.

- 我 回 來 過 庭 前,想 起 誓 言,心 冰 冷,
Nay anh về qua sân nắng, chạnh nhớ câu thề, tim tái tê,
Wo huí lai guò tíng qián, xiang qi shì yán, xin bing leng,
  不 知 如 今,情 妹 呀,移 戀 何 方?     
Chẳng biết bây giờ người em gái, duyên ghé về đâu?
Bù zhi rú jin, qíng meì ya, yí liàn hé fang?

- 我 回 來 桑 田 黃,山 歌 對 答,不 再 唱,
Nay anh về nương dâu úa, giọng hát câu hò, thôi hết đưa
Wo húi lai sang tián huáng, shan ge dùi dá, bù zài cháng,
  苗 條 俏 影,紫 花 前,往 何 處 尋?      
Hình bóng yêu kiều kề hoa tím biết đâu mà tìm?
miáo tiáo qiào jing, zi hua qián, wảng hé chù xún?

  沉 痛 記 起 竹 蔭 底 下,    Anh nhớ xót xa dưới tre lá ngà,
  Chén tòng jì qi, zhù yin di xià,
  含 愁 望 我 妳 說 "愛 我".  Gợn buồn nhìn anh em nói "mến                                                       anh!"
  Hán chóu wàng wo, ni shuo "ai wo"
  白 雲 浮 飄 夕 陽 殘 照,   Mây lướt thướt trôi khi nắng vương                                                  đồi,
  Bái yún fú piao, xi yáng cán zhào,
  想 妳 柔 情 晚 霞 留 停!   Nhớ em dịu hiền nắng chiều ngừng                                                    trôi !
  Xiang ni róu qíng, wan xía líu tíng !

     Mặc dù một số từ được dịch thoát ý, không có "mot à mot" hay "word by word" gì cả, nhưng đã lột tả được hết ý của tác giả muốn gởi gấm trong lời ca.

      Dưới đây là lời ca bằng tiếng Phước Kiến  (tiếng nói thông dụng ở Đài Loan) với giọng hát của ca sĩ Kỷ Lộ Hà như đã nói ở phần trên :


       
     Còn dưới đây là... Ca sĩ Hoàng Thanh Nguyên của Tân Gia Ba  hát bài Nắng Chiều ( Tình Ca Việt Nam) với lời ca viết lại như sau:

                黃 清 元  越 南 情 歌


黃 清 元 越 南 情 歌 Hoàng Thanh Nguyên hát VIỆT NAM TÌNH CA (Nắng Chiều)
我 又 來 到 湄 公 河 邊,晚 風 依 舊 吹 動 河 面,
Tôi lại trở về bên bờ dòng Mê-Kông, Gió chiều vẫn thổi lay động mặt sông. 那 樣 美 麗 那 樣 迷 戀,情 人 己 離 去 多 年。
Sông đẹp là thế, mơ màng là thế, nhưng người yêu thì đã rời xa nhiều năm rồi. 我 又 來 到 舊 日 河 邊,晚 霞 嬌 艷 吻 著 河 面,
Tôi lại trở về bên bến sông xưa, ráng chiều đẹp đẽ như hôn lấy mặt sông . 那 樣 美 麗 那 樣 迷 戀,情 人 己 失 去 多 年。
Sông đẹp là thế mơ màng là thế, nhưng người yêu cũ đã đi mất bao năm rồi.
Điệp khúc
往 事 一 幕 幕 回 到 我 眼 前,
Chuyện xưa cứ lần lượt hiện ra trước mắt tôi. 是 夢 景 令 人 常 懷 念,夢 景 令 人 懷 念。
Là mộng ảo dễ khiến người tiếc nuối, mộng ảo nên khiến người tiếc nuối. 何 日 夢 境 再 回 到 我 眼 前,
Không biết đến ngày nào cảnh mộng lại trở thành hiện thực trước mắt, 是 真 情 令 人 長 留 戀,真 情 令 人 懷 念。
Thật dễ làm cho người ta lưu luyến mãi, làm cho người ta tiếc thương mãi . 我 又 來 到 湄 公 河 邊,晚 風 依 舊 吹 動 河 面,
( Lời của phần sau giống như lời của phần đầu.
那 樣 美 麗 那 樣 迷 戀,情 人 己 失 去 多 年。
Những phần trên đây chỉ dịch nghĩa của lời viết lại bằng tiếng Hoa, 我 又 來 到 湄 公 河 邊,晚 風 依 舊 吹 動 河 面,
không phải là LỜI CA, nên không thể hát được ). 那 樣 美 麗 那 樣 迷 戀,情 人 己 失 去 多 年。

     Còn sau đây là lời HOA của bản nhạc NẮNG CHIỀU của Lê Trọng Nguyễn với tựa đề là: VIỆT NAM TÌNH CA  do nữ nghệ nhân Thận Chi viết lời  (Thận Chi tên thật là Khưu Tuyết Mai 邱雪 梅, bà đã cùng chồng là Quan Hoa Thạch 關 華 石 tổ chức đại nhạc hội "Quần Tinh Hội" ở Đài Loan suốt gần 3 thập niên 1950-1980) 

作 詞:慎 芝                              Viết lời : Thận Chi
作 曲:越 南 民 歌                    Nhạc   : Việt Nam Tình Ca
編 曲:陳 志 遠                         Hòa âm : Trần Chí Viễn

我 又 來 到 昔 日 海 邊          
Tôi lại trở về bờ biển của ngày xưa,
海 風 依 舊 吹 皺 海 面          
Gió biển vẫn làm cho mặt biển gợn sóng như xưa.
那 樣 熟 悉 那 樣 依 戀         
Thân thương là thế, quyến luyến là thế, 
只 有 舊 日 人 兒 不 見          
Chỉ có người xưa là không còn gặp lại.

不 敢 來 到 昔 日 海 邊          
Tôi không dám trở lại bờ biển của ngày xưa,
海 霞 嬌 艷 擁 著 海 面          
Nắng chiều thật đẹp như ôm ấp lấy mặt biển.
那 樣 熟 悉 那 樣 依 戀        
 
Thân thương là thế luyến lưu là thế,
只 有 故 人 離 去 多 年          
Chỉ có cố nhân là đã biền biệt nhiều năm rồi !

                              Điệp Khúc
那 往 事  一 幕 幕 到 我 眼 前          
 Chuyện xưa từng lớp từng lớp một như hiện ra trước mắt tôi,
是 夢 境 還 是 幻 想  令 人 常 懷 念    
Là mơ hay là ảo tưởng, đều khiến cho người ta luyến nhớ.
那 
夢 境 何 日 能 回 到 眼 前           
Những chuyện mộng mơ, ngày nào mới thành hiện thực trước mắt.
你 又 在 我 的 身 邊  無 限 情 纏 綿    
Em lại đến bên tôi với muôn vàn quyến luyến.

不 敢 來 到 昔 日 海 邊          Giống như lời trên
海 霞 嬌 艷 擁 著 海 面
那 樣 熟 悉 那 樣 依 戀
只 有 故 人 離 去 多 年
                         ĐK
那 往 事 一 幕 幕 到 我 眼 前
是 夢 境 還 是 幻 想 令 人 常 懷 念
那 夢 境 何 日 能 回 到 眼 前
你 又 在 我 的 身 邊 無 限 情 纏 綿

不 敢 來 到 昔 日 海 邊         Giống như lời trên
海 霞 嬌 艷 擁 著 海 面
那 樣 熟 悉 那 樣 依 戀
只 有 故 人 離 去 多 年

越 南 情 歌 - Nắng Chiều Bài hát nầy hát giống như lời trên đây.







         Còn dưới đây là bài hát Nắng Chiều của ca sĩ Dương Yến, lời hát đúng với bản nhạc chép tay của Đỗ Chiêu Đức kèm theo bên dưới và cũng đúng với những tập nhạc xuất bản ở Đài Loan được bày bán trên các dĩa hè của Quận 5 Chợ Lớn trong thập niên 60 -70 của thế kỷ trước.

【Official Audio】楊 燕 - 越 南 情 歌   Dương Yến - Việt Nam Tình Ca



Cuối cùng mời tất cả cùng nghe NẮNG CHIỀU của Lê Trọng Nguyễn với tiếng Nhật Bản:



                                          Người sưu tầm trên mạng
                                                     Đỗ Chiêu Đức







Không có nhận xét nào: