Ngày Qua Bên Kia Đời - Thuyên Huy

 Ngày Qua Bên Kia Đời

    Xe đậu ngay khoảng đất trống, cạnh lề quốc lộ, bên ngoài hàng
rào văn phòng Ủy ban Hành chánh xã, người lính gát trên chòi
canh đồn nghĩa quân phía sau, cách bìa rừng cao su cái giao
thông hào sâu, rộng, kẽm gai bao cát chằng chịt, ngó xuống vẫy
tay chào. Hạ sĩ Bữu, tài xế xuống xe, đứng vươn vai, thong thả
lấy thuốc ra hút nhìn vào chợ, hai anh lính quen của quận theo
hộ tống, súng trên tay đi trước, ngó trước ngó sau. Quyền chậm
bước nhìn quanh, cả ba lách qua cái hàng rào kẻm gai chắn
ngang đi vào. 

*

   Xuống làm việc dưới Cần Đước, Long An không bao lâu,
Quyền lại đổi lên Hiếu Thiện, Tây Ninh, chừng hơn ba tháng nay
thay cho một người khóa đàn anh qua Hậu Nghĩa nhận chức vụ
cao hơn. Quận đã xong mùa bầu cử hội đồng xã, nhưng trên
Thạnh Đức lại có tranh chấp phiếu mất phiếu còn sau đó, không
ngờ vì chuyện này nên Quyền lên đây sớm hơn dự tính, dù cũng
đã sắp xếp sẽ làm một vòng ra mắt dân tình, mặc dù có nhiều xã
Quyền không lạ gì cho lắm từ những ngày còn nhỏ.

   Trở lại Trà Võ, mùa này giữa thu, rừng cao su vàng nâu một
màu lá úa, mùi lá ủ mục ôm đất đêm những ngày mưa, thoáng
nhẹ đong đưa luồng qua từng cơn gió sáng ngấp nghé trưa, rủ
nhau ra đường lộ, không khác gì năm tháng cũ, những ngày thứ
bảy Quyền ngồi bên cửa sổ chiếc xe đò Tây Ninh Sài Gòn,
chuyến từ trường tỉnh về thăm nhà, chờ xuống mà hồn bâng
khuâng theo gió thu ngày mới tập tành biết buồn. Bỏ Trà Võ đi
hơn sáu năm, Trà Võ vẫn vậy, bên kia rừng cao su ngút ngàn,
bên này phố hai dãy nhà ngói nhà tranh, cây Điệp già trước chợ
vẫn cứ già, cây bồ đề giữa sân trường làng cũng um tùm lá với
lá, chợ lưa thưa người, nhà lồng chợ không tường che trống,
mặc gió lùa gió tạt.

   Cũng còn xa, chưa tới cửa văn phòng, người nào đó trong nhóm
sáu bảy đứng tụ nhau trước sân, bỏ đi vào cửa phòng họp nói
vọng vào trong gì đó. Bốn năm người khác lao nhao bước vội ra,
trố mắt, ngạc nhiên đứng ở bậc thềm chờ, một trong hai anh lính
theo Quyền đi trước lên tiếng “ông Chủ tịch xã ơi, ông Phó đây”
thì cũng vừa lúc Quyền tới. Cả nhóm người bên ngoài đứng xa
im lặng, bác tư Tính, Chủ Tịch cùng mấy ông chức sắc xã khác
nhanh chân túa ra ngờ ngợ chào mà không nói gì thêm, rồi nhìn
nhau, đứng nép một bên. Ông Chủ Tịch đi trước ngường ngượng
nói nhỏ “dạ mời ông phó”. Quyền “cám ơn bác” theo sau bước
vào phòng họp. Hai anh lính đi theo, hạ súng xuống tay, đứng bên
cửa ra vào, lấy thuốc lá ra hút, thỉnh thoảng đi qua đi lại nhìn
ngoài nhìn trong. Có tiếng rù rì nhỏ nhỏ trong đám người bên
ngoài: “Quyền con chú hai “cặp –rằng” mà, đúng là Quyền rồi”
một lúc không lâu, không còn ai đó nữa. 

    Buổi họp có mặt ông ba Sơn, người giàu nhất xã, chơi thân qua
lại với bác Chủ Tịch xã bao năm qua, chú sáu Lừng, vốn là
Trưởng Ấp trước đây, đã có vài lần bất đồng ý kiến với bác Chủ
Tịch. Hai người cùng ra tranh cử, kết quả có số phiếu bằng nhau,
bác Tư Chủ Tịch Tính, Phó Chủ Tịch chú Hai Hoành và số còn
lại, không ai lạ gì Quyền và anh ta cũng không lạ gì họ. Ngài ngại,
ngỡ ngàng nhìn, không ai ngờ là thằng nhỏ Quyền. Họ cứ lặng
thinh nghe, trả lời nhiều hơn nói thêm. Sau khi xem giấy tờ ghi
chép báo cáo kết quả, và hỏi riêng cô thư ký xã, Quyền đã hiểu
sự việc, cuối cùng Quyền mời bác Chủ Tịch Tính qua phòng riêng,
số người còn lại ngồi yên hồi hộp ngó trời ngó đất chờ. Không lâu
lắm, Quyền bước ra, tay cầm xấp giấy tờ, bác Tư Chủ Tịch Xã
theo sau, nét ưu tư lo sợ gì đó hiện rõ trên mặt dù bác cố gượng
cười, bác đứng bên cạnh cửa. Chấm dứt buổi họp, trời cũng vừa
sắp giữa trưa, nóng hơn sáng, vẫn còn gió và mùi lá mục thoang
thoảng, không như hồi sớm, hăng hắc nắng, họ đứng dậy theo
Quyền ra cửa. Đi ra tới ngoài rào gần đường, bác Tư Tính, Chủ
Tịch Xã xoa tay cười gượng, trịnh trọng mời anh ở lại ăn cơm
trưa. Quyền cám ơn từ chối, hẹn khi khác nếu có dịp vì còn một
vài việc cần làm dưới quận. 

    Tới chỗ đậu xe, đám đông người, đàn ông đàn bà, già có trẻ có,
đứng tụm nhau trên khoảng đất bên kia lề đường, um sùm nói
qua nói lại, chỉ chỏ về phía Quyền. Hạ sĩ Bữu và hai anh lính đứng
chờ. Quyền gật đầu chào bác Chủ Tịch Tính, cười nhìn qua phía
đám người, rồi lên xe “thôi mình đi”. Xe chạy xuống tới khúc
quanh đầu ấp Bến Mương, quay lại sau họ, mấy người trong văn
phòng xã và đám đông vẫn còn đứng đó. Ký ức của những ngày
tháng cũ, ngày còn là thằng nhỏ con nhà nghèo trong ấp chợ chợt
hiện về, buồn nhiều hơn vui, ngồi trên xe nhìn, dãy cây rừng cao
su vàng màu lá thu nhạt theo nắng lên trải dài, khuất xa dần sau
lưng, Quyền bỗng dưng cười.

*

    Quyền không nhớ cho lắm là từ Trâm Vàng, gia đình về Trà Võ
lúc nào, chỉ biết là năm Quyền còn nhỏ xíu, thân phận nghèo nàn,
ba mẹ Quyền trôi giạt, tha phương cầu thực, sống hết chỗ này một
hai năm chỗ kia năm sáu tháng, từ Cai Lậy Cái Bè, Trà Ôn Chợ
Lách tới Hớn Quản Long Điền, làm thuê làm mướn nhưng cũng
vậy, không hơn không kém, kiếp đời hai vợ chồng cứ miếng chấp
miếng vá mà sống. Ở Xa Cam, sinh ra Quyền, có chút ít kinh
nghiệm trong việc làm nghề cạo mủ cao su ở đây, ông bà quyết
định về Tây Ninh, ở đó cũng có đồn điền của Pháp, vì tình hình
Bình Long lúc này xem ra không mấy yên ổn; vả lại ở Trâm Vàng
Gò Dầu, mẹ Quyền còn có người chị bà con xa bên dì nên có thể
xin tạm ở đậu được. Bà dì làm nghề tráng bánh tráng ở nhà, cũng
không khá lắm nhưng tốt bụng. Lâu ngày gặp lại nhau, chị chị em
em, mừng mừng tủi tủi. Về Trâm Vàng vài ngày sau, ba Quyền tìm
lên Trà Vỏ hỏi thăm chuyện xin làm công nhân cho đồn điền cao
su ở đây. Cũng may, ông gặp ông Tư Xương là giám thị khu cao su
Trà Võ vui tánh, nói qua lại chuyện cao su, ba Quyền được ông
nhận cho làm cai “cặp –rằng” thế cho người cai cũ dời nhà lên
Ban Mê Thuộc. 

    Ba mẹ Quyền cất căn nhà nhỏ mái tôn vách đất, trên phân nửa
miếng đất gò, dư bỏ trống, lưa thưa chục cây bắp xơ xác khẳng
khiu của ông Từ già, không vợ không con, giữ cái chùa xưa cũ
“phong rêu”, dưới bến đò sông Vàm, ngay đầu con đường đất rộng
đủ cho hai cái xe bò xe trâu đi qua xuống khu rừng có cái đình
hoang, ít khi thấy người cúng quảy, gần sát bên bờ đê ấp chiến
lược cũ đã không còn dùng, chắc cũng từ lâu lắm. Cuộc sống tạm
ổn, còn nghèo nhưng chưa đến nổi đói, ba Quyền cặm cụi nghề
cặp rằng cao su, mẹ Quyền ở nhà, ra vô sân trước sân sau, nuôi
hai ba con gà, trồng vài đám rau, đám cà, luống cao luống thấp,
rồi Quyền cũng đi học trường làng lớp Tư lớp Năm ê a “công cha
như núi Thái Sơn, nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra”. 

     Ngày tháng đó cứ như vậy trôi qua, cho tới hết tiểu học, học
chung lớp, chung trường nhưng đám trai gái con nhà giàu trên
phố chợ thường tụ ba tụ bảy chơi với nhau, họa hoàn lắm mới
hỏi qua vài tiến. Biết phận nghèo nên Quyền cũng không màng
để ý, tuy vậy đi về hai buổi Quyền có Kiên, là thằng bạn thân,
anh ta cũng không nhập nhằng với đám con nhà giàu này, hai
thằng chọi lon, bắn bi, đá banh đá cá lia thia hết ngày này qua
ngày nọ. Nhà Kiên là cái nhà có lò làm bún bán trong chợ, phía
sau lưng trường. Ba mẹ Kiên, hai bác Hai Hảo hiền và tử tế,
Kiên có đứa em gái tên Kiệm, học dưới hai thằng một lớp, cười
nhiều hơn nói, đi lẻo đẻo theo khi hai thằng chơi này chơi nọ,
không đòi mà đứng xa xa nhìn vui theo, đôi khi theo Kiên xuống
nhà Quyền, cầm xấp bún chiều gói trong lá chuối mới ra lò mà
bác gái Hảo gởi cho ba mẹ Quyền. Kiệm bước ngập bước ngừng,
đứng lấp ló ngoài sân chờ, bẽn lẽn cười. 

    Sáng vào học chiều tan trường, Kiệm nhất định phải chờ
Quyền rồi mới đi dù lúc nào cũng chậm bước sau, chỉ có vậy thôi,
mà nhiều lúc thấy vắng cô nàng, Quyền chợt thấy nhớ nhớ cái gì
đó, mà không biết là nhớ cái gì, cho đến ngày lên trường tỉnh học.
Có nhiều lúc, lên chợ mua nước mấm nước tương cho mẹ, cũng
gặp bác ba Sơn hay mấy chú bên dãy phố gạch giàu đâu đó nhưng
lần nào cũng vậy, họ cứ ngó liếc qua mà không hỏi gì. Ba Quyền
cũng ít khi đi đâu ngoại trừ buổi sáng sớm, cùng hai ba anh công
nhân cạo mủ mà ông coi, ngồi uống cà phê ở quán chú tư Tự, phố
bên này ngó ra cái giếng máy bôm nước gần bờ thềm xi măng chợ,
trước khi đạp xe vào rừng. Vài lần gặp mặt mấy người phố bên kia,
ông chào lấy lệ rồi lặng lẽ đi. Gia đình Quyền không có nhiều bạn
bè khách khứa. Số lớn tới lui, trái bầu trái dưa, con tép con cá là
mấy chú thiếm, anh chị công nhân cạo mủ nhà ở xóm dưới, thỉnh
thoảng có bà dì từ Trâm Vàng sáng lên chơi chiều về vậy thôi. Cứ
như vậy mà sống. Mấy ông chức sắc trong xã, đôi khi tốt trời có
đi ngang qua nhà nhưng ít khi ngừng lại hỏi thăm, gặp thì gật đầu
lấy lệ, riết rồi cũng quen, nhà ai nấy ở. Ba mẹ Quyền chẳng đụng
chạm, không than phiền ai. 

    Quyền đậu Đệ Thất, lên tỉnh học, đám con nhà giàu cùng lớp
thì kéo nhau xuống trường quận dưới Gò Dầu, họ có xe hơi nhà
chở đi đón về rộn rã. Kiên không may trợt vỏ chuối, trễ tới năm
sau mới xuống Gò Dầu học cùng lớp với em mình, hàng ngày theo
chuyến xe lam duy nhất trong xã của chú năm Đến đi học. Từ
những năm Đệ Thất đó, lần nào về nhà, Quyền cũng phải chạy
qua bên nhà bác Hai Hảo, gặp cho được hai anh em. Kiệm bây
giờ lớn rồi, đẹp và ít mắc cở hơn xưa. Cả bọn mặc sức tụm đầu,
bước trước bước sau chuyện quê chuyện tỉnh, nhất là hè về, nghỉ
ba tháng dài chẳng thấy đủ dài như bọn Quyền muốn. Cũng từ
đó, Quyền bắt đầu nhớ Kiệm nhiều hơn và biết buồn vương buồn
vấn trong những đêm chờ sáng một mình. Chắc là thương rồi
nhưng chỉ là thương vơ thương vẩn vậy thôi, chỉ mình biết rồi
cười thầm với mình chớ chưa dám nói và chưa có dịp nói. 

*

    Một hai tháng đầu năm Đệ Tứ, lần về thăm nhà, trước đó vài
hôm vì bất cẩn sao đó, lo nấu nướng bữa trưa, mẹ làm sao cái
bếp dầu hôi ngã bám vách lá dừa khô bên hông chỗ nấu ăn bốc
cháy. Lửa khá lớn, phía sau nhà, cháy lan qua cái bồ lúa lớn cở
ba bốn thùng phuy. Hàng xóm hô toan chạy qua, có cả hai bác
Hảo, người gào, người thùng, kéo nước giếng, vậy chứ cũng hơn
cả nửa buổi mới dập tắt được. Ai nấy đứng nhìn tiu nghỉu buồn
buồn, may mà căn nhà không bị ảnh hưởng cho lắm, chỉ có cái bồ
lúa thì chỉ còn tro với tro một màu xam xám. Trưa đó từ rừng cao
su về, ba mẹ chỉ nhìn nhau cười chịu nhận cái xui cái rũi không
ai muốn có. Bà con cũng chạy tới chạy lui lời thăm tiếng hỏi, phụ
dọn phụ dẹp với chút tình nghèo chòm xóm, chú sáu Lừng, trưởng
ấp có tới mấy lần lo lắng nhưng không thấy bác Tư Tính Chủ Tịch
Xã. 

    Từ ngày lên tỉnh học tới giờ, về nhà, trước khi trở lên tỉnh lại,
lần nào cũng vậy, ba mẹ cho Quyền tiền đủ trả tiền cơm tháng tiền
ăn, tiền xe cộ, tập vở. Lần này, nhà thì không nói gì, có điều là cái
bồ lúa bị cháy, Quyền mới biết là, mẹ Quyền, từ mấy năm nay, bà
thường cất số tiền để dành từ tiền lương của ba, trong một cái
khạp bằng phân nửa thùng dầu hôi thiếc, dấu trong bồ lúa. Cái
khạp không bể nhưng hỡi ơi, vì nóng quá nên mấy xấp tiền còn
nguyên hình dạng nhưng khi đụng tới, rã mềm nát ra như tro,
nhưng ông bà không than vản gì và Quyền vẫn có đủ tiền trở lên
tỉnh như mọi khi. Tết năm đó, anh em Kiên, Kiệm và Quyền cũng
được chút tiền lì xì mỗi năm của cả nhà hai bên, và cả ba người
mới biết ra, ngồi nhìn mấy miếng mứt bí mứt gừng ngoài sân nhà
rồi nhìn nhau, mắt rưng rức đỏ. Số tiền mà ba mẹ cho Quyền hôm
đó, là số tiền mà hai bác Hảo đã cho ông bà mượn mà không nói
chừng nào trả, mà trả chưa không ai nói hết.

   Giữa hè năm Đệ Tam, một ngày nắng tốt, chưa tới giữa trưa,
chợ vắng hơn nhưng cũng còn người tới người lui, một anh công
nhân cạo mủ quen, hớt hơ hớt hãi đạp xe chạy thiệt lẹ về hướng
cuối ấp, vừa đạp vừa nói vọng lại “bác Hai cặp rằng té gãy chân
rồi”. Quyền đang ngồi chơi với Kiên ở gốc xoài ngay đường đất,
bỏ chạy với anh, về tới nhà, anh hối hả chờ, hai mẹ con Quyền bỏ
mặc mọi thứ, theo anh trở ngược, ngang qua chợ ra đầu đường
lộ, sau lưng Kiên chạy vụt theo. Người quen trong chợ xúm lại,
ngay chỗ xe lam của chú Năm Đến ngồi chờ khách đi Gò Dầu,
hỏi chuyện, anh thở hổn hển cho biết “lúc trèo lên bực cái sàn xi
măng cao, đặt mấy thùng chứa lớn cao hơn nửa người, để đo mực
mủ, thấy cái thang sắt lung lay, vói tay đẩy cứng lại, ông trợt chân
té ngã từ trên xuống dưới, nằm dài ngay bực thềm sàn xin măng.
Trên cao quá lại nặng, chân ông bị gãy khúc dưới đầu gối, máu ra
nhiều. Anh chị công nhân trở tay không kịp vì đang lo trút mủ xa
xa”, cần phải có xe chở về,  xe đạp không làm gì được. Mẹ con
Quyền ngơ ngác, mất hồn nhìn xa nhìn gần, trong chợ ngoài
đường. Một nhóm sáu bảy người, trong đó có bác Ba Sơn, đứng
trước cửa tiệm, bên cạnh cái xe Peugeot ngó ra, hỏi han gì đó rồi
bỏ đi vào. Không nói không cười, chú Năm Đến kêu hai mẹ con lên
xe lam, nổ máy, bảo anh công nhân đạp xe đi trước, chậm theo,
băng qua con đường đất rộng đủ cho xe hơi chạy vào rừng. Mặt
trời vừa đứng bóng nắng thì xe lam chú Đến trở ra, cho Quyền
xuống, ở lại coi nhà, mẹ ngồi theo xe, chú chở ba Quyền xuống
dưới bệnh viện quận. 

*
 Chân bị què, đi đứng khó khăn, không đứng lên ngồi xuống dễ
dàng mau lẹ nữa, ba Quyền xin nghỉ việc cuối năm anh học Đệ
Tam. Bà dì, chị của mẹ Quyền không còn ở Trâm Vàng, đã mua
được cái vườn trồng trái Sầu Riêng nhỏ dưới Bến Tranh. Nghe
lời bà và cũng thấy ở lại Trà Võ, không làm gì hơn được, ông bà
quyết định theo về dưới phụ bà coi sóc miếng vườn, có chị có em.
Hôm rời Trà Võ xuống Trâm Vàng, cũng chiếc xe lam chú Năm
Đến, chở đồ đạc nhà Quyền, không tủ không bàn, không giường
không chiếu, có đủ mặt ông Từ già giữ chùa, chú thiếm mấy nhà
bên cạnh, hai bác Hảo và anh em Kiên, nấn níu bịn rịn, nhắn gởi
qua lại. Cái nạng gỗ đở chân ba Quyền xem ra cũng buồn, Quyền
nhìn Kiệm mà không biết nói gì đây và nói làm sao để cho tròn
những gì thầm kín muốn nói. Kiệm nghèn nghẹn cũng không khác
hơn, chỉ nói nhỏ, Kiên đứng kế bên đủ nghe “nhớ khi nào rãnh về
đây nghe, Kiệm chờ”. Trong chợ người bắt đầu nhóm đông dần,
xe chạy chậm ra đường lộ. A0nh em Kiên vẫn còn đứng bên lề
nhìn theo, ngang qua trụ sở Ủy Ban Hành Chánh Xã, bác Tư
Tính, Chủ Tịch đứng hút thuốc ngoài sân cờ ngó ra. Quyền bỗng
dưng muốn khóc, Quyền bỏ Trà Võ đi từ đó.

    Quyền qua Mỹ Tho học tiếp, nhưng “học tài thi phận” nên rớt
Tú Tài Hai năm đó, chuyện định sau mùa thi về lại Trà Võ xem
như đành bỏ ngang. Nhà còn nghèo, đường “danh phận” chưa biết
ra sao, nhưng không may, xoài năm đó mất mùa, cảnh nhà thêm
chật vật, khó khăn hơn. Ba thì tật nguyền không làm gì nhiều
được, mẹ lại bị bệnh đứng tim khó thở, ra vô bệnh viện Mỹ Tho
như đi chợ, năm bảy ngày ra, ba bốn ngày vô, để bà dì một mình
lam lũ, đội mưa đở nắng thấy mà ứa nước mắt. Thứ Bảy Chủ Nhật
Quyền chạy vội chạy vàng về nhà, phụ ngoài phụ trong, đở phần
nào hay phần nấy, cả năm trời. Trời cũng còn thương, may mà
Quyền thi đậu lại. Cứ như vậy, lên Sài Gòn, vào đại học. Năm sau
xoài trúng mùa, nhà có tiền vô chút đỉnh, trả được nợ này nợ kia,
không thiếu không hụt nhưng mẹ Quyền cũng chưa gọi là khỏe
hẳn. Học ở Sài Gòn, Quyền còn đi làm công buổi tối, bán hàng cho
cây xăng ngoài ngã tư Bảy Hiền, kiếm tiền tự lo cho thân, để gia
đình an tâm hơn. Cuối tuần chạy đôn chạy đáo về Bến Tranh.
Dòng đời cứ như vậy trôi, có lúc quên bẳng chuyện định về Trà Võ.
Tới năm đi thực tập ở Long Xuyên, tình cảnh tạm yên, chợt nhớ
tới lời hứa thì cũng đã lâu quá rồi, chắc đã muộn, có hứa gì đâu,
làm sao người ta chờ, nên từ đó Quyền nhớ mà cố quên lời Kiệm
nói hôm chia tay, có nhớ lắm thì “gởi nhớ theo gió cho mây ngàn
bay” thế thôi. 

*

     Hơn chín giờ sáng, chợ xã đã đông người, từ trong nhà lồng
chợ tới hàng quán hai bên phố, người ra người vô ồn ào, có xe đạp
có xe gắn máy. Hai cái xe Honda chạy ngang qua, không ai nhìn,
không ai để ý. Cả bốn người sáng nay mặc đồ thường, hạ sĩ Bửu
chở Quyền trước, hai anh lính quận theo sau, chầm chậm chạy tới
ngã ba con đường đất. Dọc theo bên hông này trường học, cây xoài
già ngày xưa cũng um tùm cành lá cũ, sân trường vắng, tiếng học
trò dạ thưa nghe rõ từng chữ. Xe ngừng lại trước cổng rào cây
không mấy thẳng hàng nhà Kiên, Quyền bước xuống, đứng nhìn
qua bên kia, chỗ miếng đất của ông Từ già, không còn căn nhà
mà dầy đặc các luống rau lang, lá dây phủ dài xanh mướt. Trời rực
nắng sớm, hạ sĩ Bửu và hai anh lính bỏ xe, đứng tụm nhau lấy
thuốc hút. Dân dưới ấp, tay bưng rỗ tay xách đục tre từng tốp hai
ba người lên chợ, đi qua ngang, thấy là lạ nhưng cứ chào như
quen vậy thôi.

    Quyền đẩy cổng đi vào, mùi bột gạo chín nóng thoang thoảng
lan ra thơm cả sân. Thấy có người lạ, từ trong chỗ làm bún bác
gái Hảo bước ra, kéo cái khăn đầu xuống lau mặt vừa lúc Quyền
tới gần “dạ con chào bác Hai”, bà ngờ ngợ, nheo mắt cố nhìn kỹ,
chưa nhận ra, Quyền nắm tay bà cười nhắc “con nè, thằng Quyền,
con ông cặp rằng cao su nè”. Bà nắm chặt tay anh, mắt già rươm
rướm: “Quyền hả con” rồi gọi vọng lớn vào trong “ông ơi, thằng
Quyền, thằng Quyền”. Bà gọi ai đó sau vườn, dặn coi chừng bún,
hai người bên nhau vào nhà trong. Bác trai không cầm được nước
mắt, ông ôm Quyền “Quyền con, Quyền con,” mà không nói được
thêm lời nào. 

    Chuyện trước, chuyện cũ, và chuyện bây giờ, hỏi nhau không
ngớt. Kiên rớt tú tài Một, đi hạ sĩ quan, sau khi ra quân trường
Đồng Đế, may mắn được chọn cho đi học khóa truyền tin, rồi về
lại Tây Ninh, hiện làm ở trên tiểu khu, cũng gần, đi về thăm nhà
thường xuyên, chưa lấy vợ; còn Kiệm, đậu Tú Tài Một, thi vào
trường Quốc Gia Sư Phạm Sài Gòn, tốt nghiệp, đậu hạng kha
khá, chọn về Tây Ninh, rồi được bổ về dạy tại xã nhà. Phần mình,
Quyền cho ông bà biết, vừa đổi về làm Phó Quận Trưởng quận
Hiếu Thiện ba bốn tháng nay. Ông bà chưng hửng, không kêu
“Quyền con Quyền con” nữa, mà đổi ngay “ông Phó, ông Phó”.
Anh cầm tay ông bà “hai bác kêu con là thằng Quyền như hồi đó
đi ”. Hai bác cũng cho biết, ông Từ già giữ chùa đã mất, bà con
đem chôn ở cái nghĩa địa nhỏ, bên ngoài bờ ấp Chiến lược cũ, cái
nghĩa địa mà Quyền cùng mấy thằng bạn nhà nghèo, có Kiên,
chiều thường rũ nhau đá banh trên đám ruộng khô kế bên. 

   Hai bác theo ra tới ngoài cổng, chào ba anh lính đứng bên xe
Honda, nhắc một nhắc hai, nhớ quay lại, ở nhà chờ Quyền ăn
cơm trưa. Quyền cúi đầu chào “dạ” nhỏ, rồi lên xe, xe chạy rồi,
hai bác xì xầm gì đó với nhau một hồi lâu mới quay vô nhà, bác
gái mỉm cười. Theo đường đất lớn trải sỏi đỏ chạy xuống bến đò,
cặp dọc cái mương sau lưng dãy phố bên phía trụ sở hội đồng xã,
họ đi ngược lên hướng đường quốc lộ, ngừng trước nhà chú Năm
Đến xe lam. Quyền vào hỏi, thiếm năm không nhận ra, anh cũng
không nhắc. Thiếm bảo chú chở khách đi Gò Dầu sớm, giờ này
cũng về rồi, chắc đậu xe trên chợ. Quày quả lên chợ, chợ vẫn còn
người. Xe chú Năm, giờ là chiếc Daihatsu, không còn là xe lam
500 nữa, mới về chừng năm mười phút. Quyền tới vừa đúng lúc,
chú còn ngồi sắp xếp gì đó trên xe. Cái xe nước mía quay tay ở
góc lề đường, dưới bóng cây Bả đậu, chỗ đón xe đi ngược về xuôi,
người đứng ngồi chờ mua đông nghẹt. Nghe nhắc tên Quyền, con
ông cặp rằng cao su, chú cười chưng hửng, ngạc nhiên không ít.

   Tới quán cà phê chú Tư Tự, Quyền và chú Năm Đến vào trước,
mấy anh lính chạy xe Honda sau, dựng xe ngoài cửa rồi vào theo,
vừa lại cái bàn trống định ngồi xuống thì người nào đó ở bàn
trong đi ra, bác Tư Tính, Chủ Tịch Xã ngạc nhiên không ngờ xoa
tay “dạ chào ông phó”, rồi quay qua chú năm Đến “ủa anh năm”.
Mấy người còn lại khác cũng đứng dậy, đi lẹ theo ra, cùng một
lượt “dạ chào ông phó”. Quyền cười chào lại. Họ vẫn còn đứng
quanh, trong đó có bác Ba Sơn, chú Hai Hoành, chờ Quyền ngồi
xuống mới trở vô chỗ cũ. Chú Tư Tự, chủ quán nãy giờ đứng sau
cái bàn pha cà phê, há hốc miệng, hết nhìn Quyền, nhìn chú Năm
Đến, rồi tới mấy anh lính quận, lẩm nhẩm một mình. 

    Ra khỏi tiệm, bác Tư Tính, bác ba Sơn nói gì đó, mấy người
khác gật đầu rồi bỏ đi. Hai ông đứng chờ, Quyền cùng chú Năm
Đến ra, bác Tư Tính bước vội lại, cười vã lã “mời ông phó ăn cơm
trưa bữa nay”. Quyền cám ơn vì đã có hẹn ăn ở nhà hai bác Hảo
làm bún, xin để dịp khác, bác đành chịu nhưng cũng nói thêm
“ông phó có cần gì, cho tui biết nghe”. Quyền, chú Năm Đến và ba
anh lính quận đi lên chỗ đậu xe rồi, bác Tư Tính và bác Ba Sơn
còn đứng đó nhìn theo. Tới nơi , trên xe đã có nhiều người khách
ngồi chờ, một lần nữa anh cầm tay chú Năm cám ơn, hẹn sẽ lên
Trà Võ lần nữa, hai chú cháu nói chuyện nhiều hơn. 

*

    Nghỉ trưa về nhà, Kiệm ngạc nhiên không ít, thấy bác gái tới lui,
bận rộn sửa soạn bữa ăn, bác trai đứng ngồi không yên, cứ ngó
ra đường, khác mọi ngày. Chưa kịp hỏi gì, có tiếng xe Honda chạy
vô sân nhà rồi ngừng lại, bác trai vừa đi vội ra vừa nói lớn “tới
rồi đó bà ơi”. Ba anh lính quận cùng bác trai trở vô trước, nhưng
đứng lại chờ ngay cửa. Quyền vừa tới thì cũng cùng lúc Kiệm
bước ra, cả hai cùng buột miệng, Kiệm đứng chết trân, trống
ngực đánh loạn xạ “anh Quyền, Kiệm”, không ai nói được lời nào
thêm. Bỗng dưng Kiệm bật khóc, bác gái nãy giờ đứng sau lưng
cô nàng, xúc động, cười nhìn con, mà mắt già rươm rướm đỏ. Bữa
cơm nói cười nhiều hơn là ăn. Một lần mừng mà không ai biết nói
làm sao. Ba anh lính quận nghe lõm bõm chuyện qua chuyện lại
cũng tũm tĩm vui lây. 

    Xong bữa cơm, học trò chưa trở vào học lại, Quyền lấy xe, đi
với Kiệm, Hạ sĩ  Bửu ở lại nhà, cùng hai anh lính quận ra nghĩa
địa thăm mộ ông Từ già, khi trở lại thì trong nhà đã có bác Tư
Tính, bác Ba Sơn và chú Sáu Lừng giờ là hội viên hội đồng xã ngồi
chờ. Thấy Quyền về, hai bác Hảo đứng lên, ra dấu cùng Kiệm bỏ
vô nhà sau. Ba anh lính cũng kéo nhau ra sân, ngồi bên bực thềm
hút thuốc. Hỏi nhau qua lại, lúc nào cũng “một tiếng ông phó hai
tiếng ông phó”, những chuyện không đầu không đuôi. Không bao
lâu Hạ sĩ Bửu bước vào, chỉ đồng hồ đeo tay nhìn Quyền “trưa
quá rồi, mình về chưa ông phó”. Quyền gật đầu, ba người cũng
đứng dậy cáo lui, Quyền theo ra tới sân, cả hai bác tư Tính và bác
Ba Sơn cùng nói một lúc “chuyện hôm đó, chắc ông phó giải quyết
xong rồi, nếu có gì sơ suất không đáng, tụi này chịu lỗi, xin ông
phó nhẹ tay cho nhờ”. Đi khỏi cổng một khoảng không mấy xa,
bác Tư Tính quay lại “nay mai tui xuống quận thăm ông phó nghe.”
Quyền nhìn họ cười cười mà không trả lời trả vốn, vẫy tay chào. 

     *

    Ra về Quyền đi bên cạnh, cùng Kiệm thả bộ tới trường dạy lại
buổi chiều, ba anh lính quận đẩy xe Honda theo sau, ra tới cổng
bác trai cười nhìn hai người mà không nói gì, bác gái nhắc tới
nhắc lui “nhớ về nghe con”. Quyền lùi lại, cúi đầu “dạ, ba mẹ con
sẽ lên thăm hai bác như chuyện mình đã tính”. Quyền đưa Kiệm
tới cổng. Cô thầy ngày cũ không còn ai, học trò chưa vô lớp, còn
chạy nhảy ngoài sân dưới cái nắng quê đầu mùa hè đủ nóng, mấy
cô dạy chung đứng tụm nhau trong hành lang ngó ra, nói nhau
gi đó, che miệng cười. Kiệm cúi xuống, thả tay Quyền ra, mặt
ửng hồng nói thầm “đồ quỷ”. Chuông vào học reo vang, Kiệm nấn
ná chờ nó ngưng, quay quan sát, nói nhỏ “nhớ nghe em chờ đó”
rồi đi vào, hồn mang đầy cả một trời hạnh phúc. Quyền gật đầu
“biết rồi cô nương”.

   Sau ngày đó và cũng từ đó người trong ấp chợ thấy bác Tư Tính,
Chủ Tịch Xã cũng như bác Ba Sơn tới nhà hai bác Hảo thường
hơn, nói cười cười nói nhất là bác Ba Sơn, có nhiều lần hỏi chuyện
vợ con của Quyền. Phượng cô con gái thứ tư của bác, học sau anh
một lớp, cùng lớp với Kiệm ở trường làng vẫn chưa có chồng. Ở
quán cà phê thì chú Năm Đến, thường tới với bác Tư Tính và
mấy người trong Hội Đồng Xã trước khi chạy chuyến sớm đi Gò
Dầu, chuyện ít khi có từ trước tới nay, và cũng từ đó, ai nấy lớn
nhỏ trong chợ, khi nhắc đến tên “cô giáo Kiệm” thì không ai quên
thêm sau “ông phó Quyền”.

Thuyên Huy

Cuối Đông 2018

Viết cho hai anh em có tên bắt đầu bằng chữ K nhưng không phải
là người trong câu chuyện.