Thu Dạ Tức Sự - Phạm Tông Ngô / Các bài dịch của Quên Đi, Mailoc

  Cổ thi:  Thu Dạ Tức Sự - Phạm Tông Ngộ

 秋夜即事                 Thu Dạ Tức Sự
              范宗悟                        Phạm Tông Ngộ             
破屋看星夜未央， Phá ốc khan tinh dạ vị ương
簫簫四璧遶寒螿。 Tiêu tiêu tứ bích nhiễu hàn tương.
青燈對影雙蓬鬢， Thanh đăng đối ảnh song bồng mấn,
黃卷論心一炷香。 Hoàng quyển luân tâm nhất chú hương
風送秋聲隨樹遠， Phong tống thu thanh tuỳ thụ viễn
月分夜氣入窗涼。 Nguyệt phân dạ khí nhập song lương.
羈懷冷卻渾無事， Ky hoài lãnh khước hồn vô sự
時聽庭梧落曉霜。 Thời thính đình ngô lạc hiểu sương.

Dịch Nghĩa :  Chuyện Đêm Thu
Ở trong ngôi nhà rách nát, nhìn sao chưa qua nửa đêm.
Quanh bốn tấm vách, vang tiếng côn trùng thở than
Bên ngọn đèn xanh, đối diện với bóng, hai mái tóc rối bù
Châm chú vào quyển sách cũ vàng bên một thẻ nhang
Gió tiễn tiếng thu theo đám cây từ xa
Trăng hắt hơi đêm vào cửa sổ nghe mát mẻ
Nơi quê người với cõi lòng lạnh vắng, chán nản, không còn tha thiết đến chuyện gì
Thỉnh thoảng nghe từ cây ngô đồng ngoài sân giọt sương ban sớm rơi.

Dịch Thơ
     Chuyện  Đêm Thu
Mái lủng nhìn sao đêm mới nửa
Quanh nhà tiếng dế não nùng than
Bên đèn đối bóng hai đầu bạc
Trước sách chuyên tâm một thẻ nhang
Thu đến rừng cây trong tiếng gió
Đêm len song cửa lạnh trăng tàn
Quê người buồn bả lòng ngơ ngẩn
Sương sớm sân ngoài từng giọt tan
                         Quên Đi

                    **************

   Ðêm Thu Tức Cảnh

Nhà dột trông sao, đêm vấn vương

Nỉ non dế lạnh khóc quanh tường.
Ðèn xanh đối bóng hai màu tóc,
Sách cũ nao lòng một nén hương .
Gió quyện tiếng thu luồn khóm lá .
Trăng chia hơi mát tỏa bên giường,
Tha hương lạnh cả lòng chăn gối,
Sân vắng cành ngô lác đác sương .

  ĐÊM THU TỨC CẢNH

Đêm khuya vắng nhìn sao mái rách ,

Dế tỉ tê than trách bên tường .

Cùng đèn đối bóng tóc sương ,

Bên chồng sách cũ nhan hương nao lòng .

Tiếng thu vẳng reo trong rừng thẩm ,

Trăng mơ màng , hơi lẩn vào song .

Tha hương buốt giá tâm hồn ,

Cành ngô sương điểm mênh mông sân ngoài

       Mailoc phỏng dịch

.   Tiểu sử tác giả

Phạm Ngộ 范悟 cũng thường gọi là Phạm Tông Ngộ 范宗悟 hiệu Liêu Khê, sinh và mất năm nào chưa rõ. Người hương Kính Chủ huyện Giáp Sơn, phủ Tân Hưng, nay thuộc tỉnh Hải Hưng, là anh em ruột của Phạm Mại. Ông nguyên họ Chúc tên Kiên sau vì vua Trần Nhân Tông cho rằng họ Chúc không phải là họ lớn nên đổi làm họ Phạm. Còn Kiên thì lại trùng với tên của Phán thủ Huệ Nghĩa nên đổi làm Ngộ. 

Pham Ngộ tính tình ngay thẳng, làm quan nổi tiếng thanh liêm. Bắt đầu vào triều với chức Thị nội học sinh, dưới triều Trần Minh Tông (1314-1329) ông giữ chức Tri thẩm hình viện sự, sau được thăng Tả ty lang trung rồi lại thăng Tri chính sự, đồng tri thượng thư tả ty sự.

Về thơ văn, sáng tác của Phạm Ngộ hiện còn rất ít, tuy vậy cũng có thể nhận ra ở ông một ngòi bút tả cảnh và trữ tình tinh tế, một thi vị man mác của người hiểu rõ ý nghĩa cuộc đời. Thơ ông rất cô đọng, nhiều ý ít lời. 

Tác phẩm: hiện còn 8 bài thơ, chép trong các bộ hợp tuyển. 

 

                                    Mailoc