Ba Đồng Tiền
Thơ: vhp.Hải Vân
Ba Đồng Tiền
(Cảm tác nhân đọc Trăng Lạ của nvs.Vũ Thụy
và Trăng Quen Vẫn Còn của Nguyệt Dakbla)
***
"Chú Cuội ngồi gốc cây đa,
Thò chân xuống nước được ba đồng tiền.
Một đồng mua trống mua kèn,
Hai đồng mua mỡ đốt đèn làm vua..."
Trò chơi thuở bé năm xưa
Em làm Hoàng Hậu, anh Vua dẫn đường.
Thì thầm gió rót tơ vương:
- Nay Cuội phù rể, chị Hằng phù dâu.
Mai sau lọng võng cau trầu,
Linh đình "Trẩm" rước "Hậu" vào nhà anh...
Quê hương chìm ngập chiến tranh,
Anh rời nghiên bút, mình đành tạm xa.
Em, Trăng mười sáu mượt mà
Dõi theo chiến trận, xót xa cõi lòng...
Tàn cuộc chiến, tàn ước mong,
Anh trong song sắt, lao lung đọa đày.
Trăng héo hắt, Trăng hao gầy,
Đêm đêm len lỏi song dầy nối song,
Ngày ngày những nhớ cùng trông,
Long đong trăng rụng xuống dòng Dakbla.
Nổi chìm ngụp lặn phong ba
Bởi Trăng mong vớt được ba đồng tiền...
Nhưng rồi vỡ mộng tơ duyên!
Anh buông mơ ước, bỏ miền gian nan.
Em ngơ ngác, em bàng hoàng,
Tình tan theo ánh trăng tàn, tàn mơ!
Vẳng nghe tiếng hát ngày thơ...
Nghẹn.... ngào...!!!
vhp.Hải Vân
(CA. Mùa Valentine 2012)
Ngan Trieu Jun 18, 2012 11:54 PM
14 câu tiếp theo Cuộc đời lận đận, gieo neo, bi đát... của 2 người trong chiến tranh và chặng cuối nghe buồn quá!/
*Các câu 11-14, tóm tắt 1 cách cô đọng... hàm súc, không có chữ nào thừa! về "chàng đi theo tiếng gọi non sông và tâm tình của người ở lại hậu phương (người chinh phụ). Em=trăng 16 một cách diễn đạt cũng rất mượt mà, ý vị! Vầng trăng luôn soi bước anh đi... cũng như mắt người ở lại, lòng em (mắt=tấm lòng)/
*Còn lại của đoạn 2 là những hoàn cảnh của cả hai rất não lòng... đối lập/ Chàng trong cánh cửa (song sắt) thiếp (bóng trăng), rụng xuống, lặn ngụp, trong sóng gió của dòng Dakbla. Một số biện pháp tu từ rất tuyệt/ biện pháp ngắt nhịp, thay đổi nhịp thơ ở câu lục, ẩn dụ và nhấn, nghe thư tiếng lòng của ai, thổn thức, nức nở... bi thương "Tàn cuộc chiến/ tàn ước mong" "Trăng héo hắt / trăng hao gầy/ ... Một bút pháp điêu luyện, tài tình!
*Mặt khác, "Bởi trăng mong vớt được ba đồng tiền" rất thú vị như chơi chữ để hiểu hai nghĩa -trở lại với bài đồng dao- còn có ý nghĩa mưu sinh trong cuộc sống.
*Anh buông... anh bỏ... miền gian nan. Một câu kể rất bình thường nhưng gợi tả. Nói làm sao hơn được như thế, về một người ra đi... đầy tuyệt vọng, bế tắc..., còn rất trẻ (?) trong hoàn cảnh nghiệt ngã, lao lung... Và thế là vỡ mộng! tàn ước mong! Thế là âm dương cách trở...chấm hết!
*4 câu kết của tác giả cũng rất tài tình, tinh chọn những điệp ngữ nhấn mạnh và từ lấp láy
(Tình tan theo ánh trăng tàn, tàn mơ), đồng điệu với ngơ ngác, bàng hoàng...
*Các câu 11-14, tóm tắt 1 cách cô đọng... hàm súc, không có chữ nào thừa! về "chàng đi theo tiếng gọi non sông và tâm tình của người ở lại hậu phương (người chinh phụ). Em=trăng 16 một cách diễn đạt cũng rất mượt mà, ý vị! Vầng trăng luôn soi bước anh đi... cũng như mắt người ở lại, lòng em (mắt=tấm lòng)/
*Còn lại của đoạn 2 là những hoàn cảnh của cả hai rất não lòng... đối lập/ Chàng trong cánh cửa (song sắt) thiếp (bóng trăng), rụng xuống, lặn ngụp, trong sóng gió của dòng Dakbla. Một số biện pháp tu từ rất tuyệt/ biện pháp ngắt nhịp, thay đổi nhịp thơ ở câu lục, ẩn dụ và nhấn, nghe thư tiếng lòng của ai, thổn thức, nức nở... bi thương "Tàn cuộc chiến/ tàn ước mong" "Trăng héo hắt / trăng hao gầy/ ... Một bút pháp điêu luyện, tài tình!
*Mặt khác, "Bởi trăng mong vớt được ba đồng tiền" rất thú vị như chơi chữ để hiểu hai nghĩa -trở lại với bài đồng dao- còn có ý nghĩa mưu sinh trong cuộc sống.
*Anh buông... anh bỏ... miền gian nan. Một câu kể rất bình thường nhưng gợi tả. Nói làm sao hơn được như thế, về một người ra đi... đầy tuyệt vọng, bế tắc..., còn rất trẻ (?) trong hoàn cảnh nghiệt ngã, lao lung... Và thế là vỡ mộng! tàn ước mong! Thế là âm dương cách trở...chấm hết!
*4 câu kết của tác giả cũng rất tài tình, tinh chọn những điệp ngữ nhấn mạnh và từ lấp láy
(Tình tan theo ánh trăng tàn, tàn mơ), đồng điệu với ngơ ngác, bàng hoàng...
Ngan Trieu 
*Tôi chưa đọc thi phẩm Trăng Lạ của nvs Vũ Thụy cũng như chưa thưởng thức Trăng Quen Vẫn Còn của Nguyệt Dakbla... chắc là hay lắm, vì trăng là đề tài muôn thuở, nhiều cảm hứng cho nười cầm bút xưa nay. Bài thơ "Ba Đồng Tiền" của chị có bút hiệu mây và biển như nhà thơ tiêu biểu của thế kỷ trước (Tản Đà), đã hơn một lần ngân nga, hàm súc và lôi cuốn người đọc nhiều điều...
*Ở 10 câu đầu, tác gỉa đã kể lại một trò chơi trẻ con, theo câu hát đồng dao, rồi sáng tạo thành trò chơi đám cưới của vua và hoàng hậu, rước dâu về nhà vua mà hai trẻ khác giới cũng chơi chung. Có thể điều đó đã thành một kỷ niệm ấn tượng và hình thành một tình yêu lứa đôi... như một cơ hội duyên phận sau nầy.
*Ở 10 câu đầu, tác gỉa đã kể lại một trò chơi trẻ con, theo câu hát đồng dao, rồi sáng tạo thành trò chơi đám cưới của vua và hoàng hậu, rước dâu về nhà vua mà hai trẻ khác giới cũng chơi chung. Có thể điều đó đã thành một kỷ niệm ấn tượng và hình thành một tình yêu lứa đôi... như một cơ hội duyên phận sau nầy.
. Lời bình của Hoàng Đằng
Đây là một bài thơ tự sự. "Sự" đây là một chuyện tình. Hải Vân dùng lục bát để tự sự, vậy là thích hợp nhất rồi. Truyện Kiều, truyện Lục Vân Tiên... cũng đã dùng thể thơ này.
Chuyện tình vừa thơ ngây vừa mơ mộng vừa đắm đuối; ba tính chất báo hiệu chuyện tình không bền vững. Đúng thế! Cuối cùng, "tình tan." Tình tan không phải do người trong cuộc. Tình tan do ngoại cảnh - những yếu tố khách quan, đặc biệt là chiến tranh.
Vì quá mơ mộng và đắm đuối, tình vỡ khiến người con gái phải mang hệ lụy "nghẹn... ngào...!" cả đời mỗi khi chuyện xưa có dịp hiện về. Người con gái trong thơ được hình tượng hóa qua "trăng." Trăng thì dịu dàng, mượt mà, óng ả, ánh trăng có khả năng len lỏi, nhưng trăng không ổn định - khi đầy khi khuyết. Hải Vân có cái khéo khi chọn hình tượng. "Trăng mượt mà", "trăng héo hắt," "trăng hao gầy," "trăng long đong"... Đó cũng là những dáng vẻ của người con gái.
Bài thơ mang nỗi buồn nhưng trong nỗi buồn ấy lóe niềm vui. "Tình tan theo ánh trăng tàn, tàn mơ!" "Trăng tàn" là đêm hết để bình minh xuất hiện, "tàn mơ" để trở lại thực. Tứ thơ kết lại bằng hình ảnh sáng sủa, bằng cuộc đời thật. Thông thường, thơ là tiếng lòng, hình bóng người sáng tác ẩn hiện trong đó. Không biết Hải Vân có nằm trong trường hợp không!
Người bạn đồng môn lạm bình
Chia sẻ của Bá Yên khi đọc bài cảm tác "Ba Đồng Tiền" của VHP Hải Vân:
- Có lẽ mấy bạn già đồng môn của HP ở quê hương cũng đồng cảm về hai lời bình sâu sắc theo sau bài thơ cảm tác của vhp.Hải Vân về bài "Ba Đồng Tiền" trên blog. Bài cảm tác thật hay về cả ý lẫn lời, gợi cho người đọc nhiều cảm xúc, rất muốn đọc lại nhiều lần (không dám nịnh đâu nghe!). Mình không còn lời bình nào thêm nữa. Cảm ơn HP. đã truyền cho người đọc nhiều cảm xúc đến như vậy khi đọc bài thơ này.
Chào.
BY
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét