Bông Sứ Bông Lài - Như Phương

            Bông Sứ Bông Lài
 
  

Vài con đường trong Đại nội, người ta trồng nhiều bông sứ.   Khi mới vô trú ngụ tại đường Hàn Thuyên, Thành Nội,vào mùa Hè, tôi thường vô lượm những bông đã rơi xuống trên cỏ, phơi thật khô; góp góp chừng nửa ký đem ra đường Phan bội Châu bán kiếm vài đồng bạc để mua kẹo ăn.

 Các cây sứ đó được trồng khoảng thời gian sau năm 1954 nên lúc bấy giờ loạt cây sứ còn non,  nhiều bông.  Bông sứ thơm. Người Sài Gòn cất bông sứ thành loại dầu xức đầu cho các bà lúc bấy giờ cho nên nhiều người đi lượm bông sứ để bán. Tình cờ, một hôm cùng với bạn vào Đại Nội chơi, tôi thấy người ta nhặt bông sứ.  Hỏi ra mới biết người ta nhặt để bán.  Mùi sứ, mùi lài là những mùi được chế để làm dầu xức tóc cho phụ nữ vào thời ấy.
  Tôi thích mùi bông lài hơn mùi bông sứ.  Dầu bông lài còn được chế vào ly thạch trắng, hấp dẫn người thưởng thức ly thạch Đakao vào những ngày nóng.
Trong khu vườn Bách thảo ở Sài Gòn, người ta trồng nhiều sứ.
Ở vài nơi đền chùa miền Nam, người ta thường trồng sứ.  Sứ và Lài là hai loại hoa thơm của miền nhiệt đới.  Đalat không trồng được hai loại hoa này

Mỗi lần  vô chợ Sài Gòn, tôi thấy những "ngảo"hoa lài được xâu thành chuỗi, bày bán trong chợ.  Mùi lài quen thuộc với người dân miền Nam cũng như mùi bánh tráng chuối nướng thơm phức ngay cửa vào khu Chrystal Palace, SG những năm tháng trước 1975.

 Hoa lài trồng dễ ở các tỉnh miền Nam.  Người ta cũng thấy lài mọc nhiều ở Thái, ở Mexico...
   Không hiểu tại sao người ta đánh giá hoa lài là hoa "lẳng lơ."  Có lẽ do vị hương nhuỵ của nó.  Lài không quí như hoa hồng, hoa huệ, hoa lan... Nhưng lại có câu ví von này: "Hoa  lài cắm bãi cứt trâu."  Hoa lài ở câu này được ví với người phụ nữ có sắc hương... không may rơi vào "bến đục".

 Tôi có thấy một cây lài ở khu phố Nhật, San Jose: Ít hoa; vào khoảng tháng Aug. đi ngang qua đó, nghe mùi lài thoang thoảng thôi.  Ở San Diego, có vài cây lài, cũng có mùi thơm ngọt ngào.

 Hoa lài cũng như hoa sói, hoa sen, hoa ngâu, người ta dùng để ướp trà.  Nhiều người thích trà lài. Tôi lại thích trà sen.

Tôi có hai người bạn tên Lài.  Hai cô đều trắng trẻo như bông Lài.  Một cô ở Mỹ, một cô ở Canada. "Lài Mỹ" có tài năng về kinh doanh.  Lài Canada có tài sản xuất..."con người "

 Hoa sứ cũng đẹp và mùi hương ngào ngạt lại ít có cô tên "Sứ."  Thật bất công!!!


                            Như Phương