TĂNG QUẢNG HIỀN VĂN 26
點 石 化 為 金 ， 人 心 猶 未 足 。
Điểm thạch hóa vi kim, Nhân tâm do vị túc.
Nghĩa Câu :
Chỉ đá hóa thành vàng, lòng người còn chưa thấy đủ.
Túi tham của con người luôn luôn không đáy. Câu nầy nói theo tích "Điểm Thạch Vi Kim 點 石 為 金 " hoặc "Điểm Thiết Vi Kim 點 鐵 為 金 " (chỉ sắt thành vàng), như sau:
Xưa có một người rất nghèo khổ, nhưng lại rất thành tâm thờ phụng Lữ Tổ. Lữ Tổ là Lữ Động Tân, Tổ Sư của Đạo Giáo (là một trong Bát Tiên ). Cảm động vì lòng thành của anh ta, nên một hôm, Lữ Động Tân hiện đến nhà, thấy gia đình anh ta nghèo khổ, nên dùng ngón tay chỉ vào tảng đá ở trong sân, trong phút chốc, tảng đá sáng lên rực rỡ và biến thành vàng. Lữ Động Tân bèn hỏi anh ta: "Anh có muốn tảng đá nầy không? Anh ta chắp tay xá hai xá và đáp: "Không muốn!" Lữ Đông Tân rất vui mà bảo anh ta rằng: "Anh rất tốt, không có lòng tham lam ham muốn, như thế, ta có thể truyền thụ tiên pháp cho anh tu luyện để thành Tiên". Người kia đáp: "Không phải thế, tôi muốn xin ông cho tôi cái ngón tay "chỉ đá hóa vàng" kia kìa, ông thấy thế nào?! Lữ Động Tân nghe xong, rùng mình biến mất!
Quả là Nghèo mà tham lam quá cở!
信 了 肚，賣 了 屋.
Tín liễu đổ, Mại liễu ốc.
Chú Thích :
Đổ : Cái Bụng, nghĩa bóng là Bụng Dạ.
Mại 賣 : là Bán. Mại Dâm là Bán dâm. Khác với...
Mãi 買 : là Mua. Mãi Lực là Sức mua. Mãi dâm là Mua dâm.
Nghĩa Câu :
Tin vào bụng dạ của mình, thì sẽ bán nhà như chơi.
Ý muốn nói, nếu sống phóng túng theo những gì mà bản năng con người đòi hỏi, (sống cho đúng theo bụng dạ mình muốn) thì như câu trên đã nói, lòng tham của con người là không đáy mà, cho nên sống buông thả theo bản năng đòi hỏi, thì bán nhà cũng không thể thỏa mãn hết được!
Nhưng....
Có người lại hiểu câu trên như sau: Tín liễu ĐỔ 賭 (Đổ nầy là Cờ Bạc, là Đổ Bác), có nghĩa: Tin vào Cờ Bạc thì bán nhà như chơi!
他 人 觀 花 ， 不 涉 你 目 。
Tha nhân quan hoa, Bất thiệp nhĩ mục.
他 人 碌 碌 ， 不 涉 你 足 。
Tha nhân lục lục, Bất thiệp nhĩ túc.
Nghĩa Câu :
Người ta ngắm hoa, không can dự gì đến mắt của bạn.
Người ta đi đứng vội vả, không can dự gì đến chân của bạn cả! Ý muốn nói...
Thế giới muôn màu, muôn hình vạn trạng, chuyện xảy ra nhan nhản trước mắt thật nhiều, ta không làm sao để tâm hết cho được, mà để tâm để làm gì? Cứ sống cho mình, cứ tự quan tâm mình trước đã, mặc kệ thế giới chung quanh!
Thích lo bao đồng là tự chuốc lấy phiền muộn vào mình mà thôi!
誰 人 不 愛 子 孫 賢 ， 誰 人 不 愛 千 鐘 粟 .
Thùy nhân bất ái tử tôn hiền, Thùy nhân bất ái thiên chung túc.
Nghĩa Câu :
Ai mà chả muốn con cháu hiền lành, giỏi giắn, hiếu thảo.
Ai mà chả muốn có ngàn chuông lương thực, ngàn thùng thóc. Xin nhắc lại...
Chữ HIỀN, ngoài nghĩa là Hiền Lành ra, còn có nghĩa là Có Tài Giỏi. CHUNG là Cái Chuông, một đơn vị đo lường ngày xưa, tương đương với cái Thùng của ta hiện nay.
莫 把 真 心 空 計 較 ， 五 行 不 是 這 題 目 。
Mạc bả chân tâm không kế giảo, Ngũ hành bất thị giá đề mục.
Nghĩa Câu :
Đừng tính toán những việc nhỏ nhặt một cách quá thực lòng, làm như thế không phải là đề mục của ngũ hành.
Ý muốn nói, những việc nhỏ nào cho qua được thì cứ cho qua, đừng phí công sức đi tính toán làm gì, vì làm như thế sẽ không thuận với sự sinh hóa của ngũ hành!? Không thuận với lẽ tự nhiên.
與 人 不 和 ， 勸 人 養 鵝 。
Dữ nhân bất hòa, Khuyến nhân dưỡng nga.
與 人 不 睦 ， 勸 人 架 屋 。
Dữ nhân bất mục, Khuyến nhân giá ốc.
Chú Thích :
Hòa Mục : là Hòa hảo, Thuận thảo với nhau.
Nga :là Con Ngổng, con Ngan.
Giá Ốc : là Cất nhà.
Nghĩa Câu :
Không hòa hảo với người ta, thì khuyên người ta nuôi ngổng. Không thuận thảo với người nào đó, thì khuyên người đó cất nhà.
Ngổng là con vật nuôi trong nhà, có màu sắc trắng tinh thật đẹp, lại biết giữ nhà, hễ gặp người lạ là nó kêu ầm lên. Người xưa lại cho rằng Ngổng là con vật kiết tường, mang điềm tốt đến cho gia đình. Còn...
Cất Nhà là việc lớn, việc tốt, nhà là nơi nương náo đoàn tụ của gia đình. Người xưa coi việc cất nhà là việc trọng đại, nên làm lễ động thổ, lễ gác đòn dông, đều phải cúng kiến trịnh trọng để khoản đãi thầy thợ... Vậy thì, ý nghĩa của câu trên là gì?! À, thì ra...
Khuyên ta không hòa thuận với ai, tức là GHÉT người nào đó, thì nên khuyên những điều TỐT LÀNH cho người đó, để.... "lấy tình thương xóa bỏ hận thù"!!!
Câu trên còn một ý nữa: Ngỗng là con vật dữ dằn, hay rượt cắn người khác đến bầm cả chân, nên nuôi ngỗng dễ bực mình vì thường hay bị "mắng vốn"! Còn Cất nhà là việc làm rất bận rộn và phải lo toan tốn kém, vất vả vô cùng, định cất nhà một tháng thì hai tháng mới xong, định tốn khoảng 100 lượng thì khi cất xong, ít nhất phải tốn khoảng 150 lượng sắp lên mới đủ! Nên, khuyên Nuôi Ngỗng, khuyên Cất Nhà là "xúi dại" cho người ta bị phiền phức, rắc rối, tốn kém và bận rộn, bực mình mãi không yên!
但 行 好 事 ， 莫 問 前 程 。
Đản hành hảo sự, Mạc vấn tiền trình.
Chú Thích :
Đản Hành : Chữ ĐẢN có nghĩa là NHƯNG, nhưng khi đứng trước Động từ thì có nghĩa là HÃY... ĐI. Cho nên...
Đản Hành : có nghĩa là Hãy cứ Làm đi...
Ta đã đọc qua hai câu cuối trong bài Tống Biệt của Vương Duy là:
ĐẢN KHỨ mạc phục vấn,
Bạch vân vô tận kỳ!
(HÃY cứ ĐI đi không hỏi nữa, Mây trắng vẫn bay hoài không dứt!)
Tiền Trình : TIỀN là Phía Trước, TRÌNH là Lộ Trình là Con Đường, nên TIỀN TRÌNH là Con đường trước mặt, là TƯƠNG LAI.
Nghĩa Câu :
Hãy cứ làm việc tốt đi, đừng có hỏi con đường phía trước sẽ ra sao?!
Câu nầy tiếp ý của câu trên, (ghét người nào đó, thì nên khuyên việc tốt cho người đó), cứ làm việc tốt, việc phải đi, chứ đừng thắc mắc không biết tương lai sẽ ra sao. "Thiện hữu thiện báo" mà, làm tốt , chắc chắn bạn sẽ gặp tốt mà thôi!
河 狹 水 急 ， 人 急 計 生 。
Hà hiệp thủy cấp, Nhân cấp kế sanh.
Chú Thích :
Hiệp : là Dòng sông hay suối bị kẹp giữa 2 núi.
Cấp : là gấp rút. Như : Cấp Bách, Cấp Cứu....
Thủy Cấp : là Nước chảy xiết.
Nhân Cấp : là Con người trong cơn cấp bách.
Nghĩa Câu :
Eo sông giữa 2 núi thì nước chảy xiết. Con người trong lúc cấp bách thì sẽ sinh ra mưu kế để ứng phó.
Đây là những hiện tượng và những phản ứng tự nhiên của con người và thiên nhiên, để thích ứng hoàn cảnh hiện hữu.
明 知 山 有 虎 ， 莫 向 虎 山 行 。
Minh tri sơn hữu hổ, Mạc hướng hổ sơn hành.
Nghĩa Câu :
Đã biết rõ là trong núi có cọp, thì đừng đi về hướng núi mà có cọp trong đó.
Có lắm người biết rõ là trong núi có cọp, nhưng vẫn cứ muốn sấn vào, vì muốn tỏ ra ta đây là anh hùng, vì hữu dõng vô mưu, vì muốn cấp thời nổi tiếng ?! Nhưng đâu phải ai cũng là Võ Tòng !!! Nói chung câu trên khuyên ta...
Việc gì đó biết rõ là nguy hiễm, biết Chắc là Thất Bại, thì... tốt nhất...làm ơn đừng làm !
路 不 行 不 到 ， 事 不 為 不 成 。
Lộ bất hành bất đáo, Sự bất vi bất thành.
人 不 勸 不 善 ， 鐘 不 打 不 鳴 。
Nhân bất khuyến bất thiện, Chung bất đả bất minh.
Chú Thích :
Minh 鳴 : MINH nầy gồm có bộ KHẨU và bộ ĐIỂU ghép thành. Cái miệng của con chim " nên có nghĩa là : HÓT, KÊU, GÕ.
Ví dụ :
Lưỡng cá hoàng ly MINH thúy liễu.
( Hai con chim Hoàng oanh HÓT trong đám liễu xanh )
Điểu MINH giản : là Chim KÊU ở trong khe núi.
Đọc trong 52 bộ Truyện Tàu, ta thường thấy câu : MINH kim thâu binh : là ...
GÕ phèng la để rút quân.
Nghĩa Câu :
Đường không đi không đến, Việc không làm không xong.
Người không khuyên không thiện, Chuông không gõ thì... không kêu !
(Còn tiếp)
Đỗ Chiêu Đức
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét